مسائل حقوقی اجرائیه

ازدواج در موارد زیر، حرام و باطل است: 1- ازدواج اجباری بدون رضایت دختر یا پسر. 2- ازدواج دختر باکره بدون اجازه پدر یا جدّ پدری اش. 3- ازدواج موقّت بدون تعیین مهریّه و مدّت. 4- ازدواج با محارم. 5- ازدواج با زن شوهردار. 6- ازدواج با خواهرزن. 7- ازدواج با خواهرزاده یا برادرزاده زن، بدون اجاز ه او. 8- ازدواج با زن عدّه دار. 9- ازدواج با خواهر، مادر و دختر لواط دهنده. 10- ازدواج با کافر غیر کتابی. 11- ارتداد همسر. 12- ازدواج با اهل سنّت در صورت احتمال انحراف عقیدتی. 13- ازدواج در حال احرام. 14- ازدواج دائم با زن پنجم. 15- ازدواج دائم مرد با زنی که در عقد موقّت اوست، باطل است. 16- ازدواج موقّت مرد با زنی که در عقد دائم اوست. 17- ازدواج با زن سه طلاقه بدون محلّل. 18- ازدواج با زن نُه طلاقه. 19- ازدواج با خنثای مشکل. 20- ازدواج با زن زناکار، پیش از توبه زن. 21- ازدواج با دختر خاله در صورت زنا با خاله. 22- ازدواج با دختر عمّه در صورت زنا با عمّه. 23- ازدواج با افرادی که بیماری خطرناک و واگیردار دارند. 24- ازدواج با فرزند خوانده.

مسأله: در عقد ازدواج دائم یا موقّت، خوانده شدن صیغه عقد ازدواج لازم است و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست. مسأله: صیغه عقد ازدواج را خود زن و مرد میتوانند بخوانند و یا دیگری را وکیل کنند که از طرف آنان بخواند. مسأله: صیغه عقد ازدواج را به زبان فارسی هم میتوان خواند، ولی باید لفظی بگویند که معنی همان صیغه عربی را بفهماند. مسأله: احتیاط مستحب آن است که صیغه عقد ازدواج به عربی صحیح خوانده شود. مسأله: گرفتن وکیل برای خواندن صیغه عقد ازدواج به زبان عربی واجب نیست. مسأله: کسی که صیغه عقد ازدواج را میخواند باید عاقل و احتیاطاً بالغ باشد، هر چند از طرف دیگری وکیل باشد. مسأله: کسی که دستور زبان عربی را نمیداند ولی کلمات عقد را صحیح ادا میکند و معنی آن را نیز میداند، میتواند صیغه عقد ازدواج را به عربی بخواند و عقد ازدواج صحیح است. مسأله: کسی که معنای لفظ عربی صیغه عقد ازدواج را نمیداند، جایز نیست آن را بخواند، مگر آنکه معنای هر کلمه از عقد را جداگانه بداند و کلمات آن را صحیح ادا کند. مسأله: صیغه عقد ازدواج باید صحیح خوانده شود و اگر طوری غلط بخوانند که معنی آن را عوض کند، عقد ازدواج باطل است امّا اگر معنی عوض نشود اشکالی ندارد. مسأله: اگر هنگام خواندن صیغه عقد ازدواج، نام پسر یا دختر به طور اشتباه خوانده شود امّا مقصود معلوم باشد، عقد ازدواج صحیح است. مسأله: ولی یا وکیل در هنگام اجرای صیغه عقد ازدواج، باید زن و شوهر[...]

مسأله: عقد ازدواج موقّت بدون تعیین مهریّه باطل است، ولی زن میتواند بعد از خوانده شدن صیغ ه عقد ازدواج موقّت، مهریّهاش را ببخشد. مسأله: بخشیدن مهریّه قبل از عقد ازدواج، معنا ندارد. مسأله: در عقد ازدواج موقّت، بعد از تمام شدن مدّت یا بخشیده شدن مدّت باقیمانده از طرف شوهر، مرد باید تمام مهریّه را به زن بپردازد حتّی اگر ن زدیکی نکرده باشد. مسأله: در صورت فسخ عقد ازدواج موقّت توسط مرد، مرد باید تمام مهریّه را به زن بپردازد، حتّی اگر نزدیکی نکرده باشد. امّا اگر زن خواهان فسخ عقد ازدواج موقّت باشد، تنها به مقداری که آمادگی برای تمکین داشته، مستحقّ دریافت مهریّه است. مسأله: در عقد ازدواج موقّت، حقّ حبس نیست و زن حتی اگر مهریّه اش را نگرفته باشد، باید تا آخر مدّت تمکین کند و بر مرد واجب است در اوّلین فرصت مهریّه او را بپردازد. مسأله: در عقد ازدواج موقّت، تنها آن مقدار از زمان که زن تمکین کرده، پرداخت مهریّه اش واجب است. مسأله: در عقد ازدواج موقّت، به هر مقداری که زن تمکین نکند به همان مقدار از مهریّه او کاسته خواهد شد. مثلاً اگر زن فقط به اندازه نصف مدّت تمکین کرده باشد، مهریّه او نصف میشود. مسأله: در عقد ازدواج موقّت، اگر زن بدون اجازه شوهر به مسافرت برود و در هنگام عقد، مطلب را به اطّلاع مرد نرسانده باشد، به همان اندازه از مهریّه او کاسته خواهد شد. مسأله: در عقد ازدواج موقّت، اگر زن شرط کند که با او نزدیکی نشود امّا مرد نزدیکی کند و[...]

مسأله: اگر مرد زنش را طلاق دهد، در صورتی که نزدیکی کرده باشد تمام مهریّه و در غیر اینصورت، نصف مهریّه را باید به او بپردازد. مسأله: مرد باید حدّاقل به انداز ه ختنه گاه دُخول کرده باشد تا نزدیکی صدق کند. مسأله: فرقی بین زن باکره و غیر باکره نیست. اگر مرد با همسرش نزدیکی کرده باشد، تمام مهریّه و در غیر اینصورت نصف مهریّه را باید به او بپردازد. مسأله: اگر زنی که نازا است طلاق داده شود و نزدیکی هم صورت گرفته باشد، مرد باید تمام مهریّه را به او بپردازد. مسأله: اگر مرد از پشت زن )دُبُر( با او نزدیکی کرده باشد، تمام مهریّه را باید به او بپردازد. مسأله: نزدیکی از پشت زن )دُبُر( بدون رضایت زن حرام و با رضایت وی کراهت شدید دارد. ضمناً این کار از نظر پزشکی اشکال دارد و بعضاً منشأ بیماریهای گوناگونی میشود و تکرار آن سبب نوعی انحراف جنسی میشود. مسأله: اگر مرد نزدیکی نکرده باشد ولی انزال صورت گرفته و نطفه به رحم زن منتقل و سبب باردار شدن زن شده باشد، احتیاط واجب آن است که مرد تمام مهریّه را به زن بپردازد. مسأله: اگر مرد با انگشت یا چیز دیگری به غیر از آلت مردی، بکارت همسرش را از بین ببرد، در صورت عدم رضایت زن تعزیر دارد و زن حقّ دریافت تمام مهریّه را دارد. مسأله: در عقد ازدواج دائم، اگر زن فوت کند مرد باید تمام مهریه را به وارثان زن بپردازد، حتّی اگر نزدیکی نکرده باشد. امّا اگر فرزندی نداشته باشد، نصف[...]

مسأله:  مهریّه دین و بدهی است که بر عهده شوهر است و باید آن را به زن بپردازد و چنانچه زن از دنیا برود، وارثان زن میتوانند از شوهرش مطالبه کنند. مسأله: اگر بعضی از ورثه از دریافت مهریّه خودداری کنند، باید آن را نگه دارند تا زمانی که حاضر به دریافت آن شوند. مسأله: در صورتی که شوهر از دنیا برود و مالی نداشته باشد، زن حق ندارد مهریّه اش را از خانواده شوهر بگیرد، چون مهریّه دینی است که بر عهد ه شوهر قرار گرفته است. مسأله: هر کس مهریّه دختر را قبول کند، پرداخت مهریّه بر عهده اوست و اگر فوت کند باید از اموال او برداشت. مسأله: هر چیزی را که دارای مالیّت و قیمت مشخّص و معلوم است، میتوان به عنوان مهریّه قرار داد. مسأله: مهریّه میتواند غیر نقدی باشد، ولی قیمت آن باید مشخّص باشد. مسأله: مقدار مهریّه با توافق زن و مرد باید تعیین شود و حدّ ثابتی ندارد، ولی شایسته است از مهریّه های سنگین پرهیز شود. طبق برخی از روایات، زنانی که مهریّه سنگین دارند شوم هستند. مسأله: تعیین مهریّه حقّ دختر است، ولی مشورت و رعایت احترام پدر و مادر و بستگان، کار بسیار پسندیده ای است. مسأله: مهریّه ملک زن است و میتواند هر تصرّفی در مهریّه اش انجام دهد. مسأله: چنانچه شوهر بداند اگر مهریّه را پرداخت کند زن آن را در راه حرام استفاده میکند، پرداخت مهریّه مانعی ندارد ولی نهی از منکر کند. مسأله: مهریه هایی که به مرور زمان ارزش آنها پایین آمده است، زن[...]

مسأله :  دختر باکره برای ازدواج باید از پدر یا جدّ پدری اجازه بگیرد و عقد ازدواج دائم یا موقّت بدون اجازه پدر یا جدّ پدری دختر باکره، بنابر احتیاط واجب باطل است. مسأله:باکره به دختری گفته میشود که قبلاً ازدواج صحیح و شرعی نکرده باشد، خواه عضو بکارت موجود باشد یا نَه. مسأله: دختری که بکارتش را در اثر حادثه یا ورزش از دست داده است، باکره محسوب میشود و برای ازدواج باید از پدر یا جدّ پدری اش اجازه بگیرد. مسأله: دختری که از راه نامشروع مثل زنا یا تجاوز بکارتش را از دست داده است، باکره محسوب میشود و برای ازدواج باید از پدر یا جدّ پدری اش اجازه بگیرد. مسأله: زنان زناکار، برای ازدواج باید از پدر یا جدّ پدریشان اجازه بگیرند. مسأله: دختر باکره ای که درآمدی دارد و مستقل است، برای ازدواج باید از پدر یا جد پدری اش اجازه بگیرد. مسأله: در ازدواج موقّت، اگر دختر باکره بخواهد شرط کند که نزدیکی صورت نگیرد، باز هم اجاز ه پدر یا جدّ پدری دختر باکره لازم است. مسأله: اگر مرد، مقلّد مرجع تقلیدی باشد که معتقد است ازدواج دختر باکره بدون اجاز ه پدر و جدّ پدری اش جایز است ولی دختر مقلّد کسی است که معتقد است ازدواج دختر باکره بدون اجازه پدر یا جدّ پدری اش جایز نیست، دختر باکره نمیتواند بدون اجازه پدر یا جدّ پدری اش ازدواج کند. مسأله : ملاک حرف کسی است که رضایت دارد و اجازه می دهد. مثلاً اگر پدر دختر باکره با ازدواج مخالف است[...]

مسأله : رضایت زن و مرد به ازدواج شرط است و ازدواج اجباری بدون رضایت قلبی زن یا مرد، باطل است. مسأله : اگر زن به هنگام عقد ازدواج راضی نباشد و پس از آن هم هرگز راضی نشود، عقد ازدواج باطل است و نیاز به طلاق هم ندارد و زن میتواند با رعایت عدّه، با شخص دیگری ازدواج کند. مسأله : اگر زن و مرد یا یکی از آن دو را مجبور به ازدواج نمایند ولی بعد از خواندن صیغه عقد ازدواج راضی شوند و اجازه دهند، احتیاط واجب آن است که صیغه عقد ازدواج را از نو بخوانند. مسأله:  پدر و مادر حق ندارند برای ازدواج دختر یا پسر خود نذر کنند یا محدودیّتی قائل شوند، مثلاً نذر کنند که دخترانشان را فقط به سادات بدهند. حتّی اگر  خود دختران هم نذر کنند و سبب بروز مشکلاتی شوند، نذرشان اعتباری ندارد. مسأله: دختر و پسر مجبور نیستند با کسی که والدینشان پسند کردهاند ولی مورد پسند خودشان نیست ازدواج کنند، ولی در احترام والدین خود کوتاهی نکنند. مسأله: ازدواج اجباری دختران بدون رضایت آنها جایز نیست و عواقب ناگواری دارد و سزاوار است پدران و مادران احکام شرع را دربار ه فرزندانشان رعایت کنند تا آنها خوشبخت شوند. مسأله: زن و مرد باید از روی اختیار به ازدواج راضی باشند، ولی ا گر یکی از آن دو ظاهراً با کراهت اجازه میدهد امّا میدانیم قلباً راضی است، عقد ازدواج صحیح است. مسأله: اگر صیغه عقد ازدواج زن و مردی را بدون اجازه آنها بخوانند و بعداً آنها راضی[...]

برای صحّت عقد ازدواج، شرایط زیر باید رعایت شود: 1- رضایت زن و مرد به ازدواج. 2- اجاز ه پدر یا جدّ پدری دختر باکره. 3- تعیین مهریّه و مدّت در عقد ازدواج موقّت. 4- خواندن صیغه عقد ازدواج دائم یا موقّت با رعایت شرایط آن.

ماده 21 قانون حمایت خانواده نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران در جهت محوریت و استواری روابط خانوادگی، نکاح دائم را که مبنای تشکیل خانواده است مورد حمایت قرار می‌دهد. نکاح موقت نیز تابع موازین شرعی و مقررات قانون مدنی است و ثبت آن در موارد زیر الزامی است: 1- باردارشدن زوجه 2- توافق طرفین 3- شرط ضمن عقد

1- تعهد: تصمیم واقعی برای متعهد شدن به طرف مقابل عشق واقعی را تعریف می کند. زندگی دارای پستی و بلندی های بسیاری است و آن چه که مهم است تعهد افراد به یکدیگر در این دوران است و عشق را پایدار و همیشگی می کند. 2- داشتن سلامت جسمی و روانی: هر فردی قبل از ازدواج باید از سلامت نسبی جسمی و روانی برخوردار باشد و به رشد نسبی عقلی و احساسی رسیده باشد. بر اساس این معیار باید به بیماری هایی مانند وسواس شدید، افسردگی شدید، عصبانیت های بیمار گونه، هر گونه اعتیاد و مصرف دارو  و روان رنجوری های مزمن و نا توان ساز و روان پریشی های شدت افزا و همچنین هر نوع اختلال شخصیت از قبیل رفتارهای ضد اجتماعی، پارانوئید و...  در فرد توجه خاصی داشت. علاوه بر این، بیماری جسمی و مزمن و نا توان ساز و یا بیماری های ژنتیکی که فرزندان را دچار معلولیت می سازد و همچنین بیماری های جسمی مانند تالاسمی مینور، دیابت و... باید در نظر گرفته شود. 3- مسئولیت پذیری: یکی از ویژگی های هر فرد موفق، مسئولیت پذیری اوست و از آن جایی که ازدواج یک نوع مسئولیت پذیری بزرگ است غیر فعال بودن و تنبلی در انجام وظایف می تواند بسیار شرایط دشواری را ایجاد نماید. به همین دلیل مسئولیت پذیری افراد یکی از معیارهای مهم ازدواج موفق می‌باشد. 4- استقلال: استقلال فکری، عاطفی و عملی برای تشکیل خانواده مهم و ضروری است. فرد بعد از ازدواج باید توانایی زندگی بدون حضور والدین را داشته باشد و[...]