مسائل شرعی طلاق

طلاق بائن، یکی از انواع طلاق در قانون و اسلام بوده که قانون مدنی، آن را در ماده 1143، پیش بینی کرده و بر انواع آن در ماده 1145، تصریح نموده است. چنانچه طلاق، یکی از انواع مذکور در ماده 1145 باشد، طلاق، بائن محسوب می گردد و مرد در مدت عده، از حق رجوع از طلاق، برخوردار نیست. طلاق زنان یائسه، یعنی زنانی که به اقتضای سن، دیگر قادر به دیدن عادت ماهانه خود نبوده؛ همچنین، طلاق بانوان باکره یا در اصطلاح حقوقی، غیر مدخوله، از انواع طلاق بائن بوده که پس از صدور حکم و جاری شدن صیغه طلاق، زن و مرد به یکدیگر، نامحرم خواهند شد و مرد در مدت عده طلاق بائن، از حق رجوع به همسر خود، برخوردار نخواهد بود. طلاق خلع و مبارات نیز، از دیگر مصادیق طلاق بائن بوده و البته، تا مادامی بائن محسوب می گردند که زن، در مدت عده طلاق، از بذل خود به مرد (فدیه) برای صدور حکم طلاق، رجوع نکرده باشد؛ که توضیحات لازم در این باره، در تیتر قبلی مقاله، ارائه شد و جهت جلوگیری از تکرار، از ذکر آن ها، پرهیز می گردد. باید مد نظر داشت، در مواردی که مرد، با الزام دادگاه، همسر خود را طلاق می دهد، نظیر زمانی که زن، عسر و حرج و مشقت خود در ادامه زندگی با همسر را به محکمه اثبات نموده و دادگاه، اقدام به صدور حکم طلاق کرده است، طلاق، بائن محسوب می گردد؛  چراکه اگر در چنین طلاقی، حق رجوع به مرد داده شود، نوعی نقض غرض محسوب شده و حکم دادگاه و کل روند رسیدگی، برای الزام مرد بر طلاق زنی که به علت عدم امنیت جانی، ترک انفاق و... در عسر و حرج است، بیهوده خواهد بود. شایان [...]

طلاق خلع و مبارات، بر اساس آنچه در ماده 1145 قانون مدنی آمده است، انواعی از طلاق بائن هستند البته، تا مادامی که زن به عوض خود، رجوع نکرده باشد. برای تعریف طلاق خلع و مبارات و ذکر ویژگی و تفاوت آن ها، همچنین فهم عبارت مطروحه در مورد 3 ماده 1145 مبنی بر "...زن به عوض رجوع نکرده باشد"، باید به مواد 1146 و 1147 قانون مدنی، مراجعه کرد ماده 1146 مقرر می دارد: "طلاق خلع آن است که زن، به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد، در مقابل مالی که به شوهر می‌ دهد، طلاق می‌ گیرد؛ اعم از اینکه مال‌ مزبور، عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد." ماده ۱۱۴۷ قانون مدنی، مقرر می دارد: "طلاق مبارات آن است که کراهت از طرفین باشد؛ ولی در این صورت، عوض باید، زائد بر میزان مهر نباشد." با در نظر گرفتن دو ماده مذکور از قانون مدنی، در تعریف طلاق خلع و مبارات باید گفت: زمانی که صدور حکم طلاق، به علت کراهت یک طرفه زن از شوهر باشد، یعنی زن دیگر شوهر خود را دوست نداشته و حاضر است برای طلاق، مالی که می تواند عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر و یا کمتر از مهر باشد (در اصطلاح حقوقی، فدیه) را به شوهر بدهد و طلاق بگیرد، طلاق خلع تحقق می یابد. در روند قضایی، طلاق توافقی نیز عموما طلاق خلع محسوب می گردد و در حکم صادره از دادگاه، نوع طلاق، خلع درج می گردد. از قواعد حاکم بر طلاق خلع این است که تا قبل از اتمام عده طلاق، زن می تواند به مال یا همان فدیه ای که برای صدور حکم طلاق به شوهر خود بذل کرده، رجوع کند؛ در[...]

یکی از انواع طلاق در اسلام و در قانون مدنی، طلاق رجعی است و هر طلاقی که مشمول مصادیق ماده 1145 قانون مدنی نگردد، یعنی از مصادیق طلاق بائن نباشد، رجعی خواهد بود. از منظر قانون مدنی، اصل بر رجعی بودن طلاق ها است و مصادیق طلاق بائن، حصری هستند. در طلاق رجعی، علی رغم جاری شدن صیغه طلاق و الزام زن به نگه داشتن عده طلاق رجعی، زوجین جز در خصوص رابطه جنسی، ملزم هستند سایر حقوق و تکالیف زوجیت را رعایت کرده و در صورتی که طلاق در حالت نشوز واقع نشده باشد، مرد ملزم به پرداخت نفقه زن خواهد بود. قانون گذار، در ماده 1148 قانون مدنی، در این نوع از انواع طلاق، برای مرد، حق رجوع از طلاق قرار داده و این امر، یعنی حق رجوع، به این معنا بوده که پس از جاری شدن صیغه طلاق و تا قبل از انقضای مدت عده، مرد می تواند پشیمانی و رجوع خود از طلاق را به هر نحوی از انحاء، یعنی به هر شیوه ای، اظهار دارد و به تبع آن، طلاق باطل شده و زوجین، بدون نیاز به خواندن صیغه عقد دائم، به یکدیگر محرم می گردند. مرد باید، رجوع خود از طلاق را در به دفترخانه اطلاع دهد و صحت رجوع، منوط بر اطلاع دادن آن به زن نمی باشد اما، تا مادامی که زن از رجوع مطلع نشده، ملزم به ایفای تکالیف زوجیت نیست. البته با توجه به آثاری که ممکن است از عدم اطلاع رجوع مرد به زن ناشی شود، بهتر است این رجوع، هرچه سریع تر به زوجه، اطلاع داده شود تا از مسائلی مانند، ازدواج مجدد زن و تبعات فقهی و حقوقی آن، جلوگیری گردد.

- انواع طلاق در قانون برای بررسی انواع طلاق در قانون، باید به قانون مدنی مراجعه کرد و مواد 1143 و 1145 این قانون را مورد بررسی قرار داد. ماده 1143 مقرر می دارد: "طلاق بر دو قسم است. بائن و رجعی" و ماده 1145 مقرر می دارد: "در موارد ذیل، طلاق، بائن است: 1- طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود. ۲- طلاق یائسه. ۳-  طلاق خلع و مبارات؛ مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد. ۴- سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید؛ اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید." شایان ذکر است، هنگامی که صحبت از انواع طلاق در قانون می شود، نام ها و دسته بندی هایی از قرار انواع طلاق بر اساس حق رجوع یا انواع طلاق بر اساس فرد درخواست کننده طلاق نیز به چشم می خورد که مقصود از آن ها نیز همان طلاق رجعی و طلاق بائن و زیر مجموعه های آن بوده و صرفا طلاق ها را بر اساس معیارهای متفاوتی که مختص ویژگی هریک از انواع طلاق است، دسته بندی کرده اند و در خصوص نوع جدیدی از طلاق، صحبت نمی شود. - انواع طلاق در اسلام در خصوص انواع طلاق در اسلام، لازم به توضیح است که با توجه به تنظیم و تصویب مواد قانون مدنی بر اساس شرع اسلام، انواع طلاق در اسلام نیز همان انواعی است که در بالا ذکر شد. یعنی، شارع مقدس نیز طلاق را طلاق رجعی و بائن می داند؛ تنها تفاوت انواع طلاق در قانون مدنی و اسلام، بر این است که در اسلام، در خصوص زیر مجموعه های طلاق بائن، شارع مقدس،[...]

هرچند، ازدواج دائم و ازدواج موقت، هر دو سبب ایجاد رابطه زوجیت شده و دارای شباهت های متعددی می باشند، اما این دو نوع از عقد ازدواج، دارای تفاوت های زیادی بوده که لازم است در هنگام انعقاد، مورد توجه قرار گیرند. لذا، در این قسمت به توضیح تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت خواهیم پرداخت. 1- یکی از تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت، این مساله است که تعیین مدت در عقد موقت، لازم و ضروری و از شرایط صحت این عقد می باشد؛ به نحوی که در صورت عدم تعیین مدت در صیغه، عقد موقت، باطل خواهد بود؛ اما ازدواج دایم، عقد نکاحی است که مدت آن، نامحدود بوده و بنابراین، در آن، مدت تعیین نمی شود. 2- علاوه بر تعیین مدت، لزوم تعیین مهریه در صیغه، نیز از شرایط اساسی صحت صیغه و از دیگر تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت می باشد؛ در حالی که در عقد دایم، زوجین می توانند بعد از ازدواج، نسبت به تعیین مهریه توافق کنند و در صورتی که مهریه تعیین نشده باشد ، زن از دیگر انواع مهریه برخوردار می شود. 3- در ازدواج موقت، بر خلاف عقد دایم، مرد، موظف به پرداخت نفقه زن خود نیست؛ مگر اینکه پرداخت آن شرط شده باشد یا عقد مبنی بر آن جاری شده باشد. اما در عقد دائم، مرد موظف به پرداخت نفقه به همسر خود است؛ در غیر این صورت، علاوه بر اینکه زن می تواند دادخواست حقوقی مطالبه نفقه بدهد، می تواند شکایت کیفری ترک انفاق زا نیز مطرح[...]

هر چند، عقد دائم و موقت، در تعریف و برخی شرایط مثل تعیین مدت، با یکدیگر، دارای تفاوت بوده و شرط (مدت معین) در تعریف اردواج موقت، موجب تمایز صیغه از عقد دائم می گردد، اما علی رغم این تفاوت در تعریف، هنوز شباهت های بسیاری، میان عقد ازدواج دائم و موقت وجود داشته که این شباهت ها، شامل موارد زیر می باشد: 1- شرایط ازدواج موقت و ازدواج دائم، یکسان است . به این معنا که شرایطی که با وجود آن ها، می توان برای انعقاد ازدواج دایم، اقدام کرد، در ازدواج موقت یا صیغه نیز ضروری است. این شرایط که همان شرایط صحت قرارداد بوده، عبارتند از: قصد و رضای طرفین، اهلیت آن ها، موضع معین عقد و جهت مشروع آن. 2- ایجاد رابطه زوجیت و محرمیت، میان زوجین، از دیگر شباهت های عقد ازدواج دائم و موقت می باشد. 3- از جمله شباهت های ازدواج دائم و موقت، این مساله بوده که فرزندان متولد از صیغه، همچون فرزندان متولد از عقد دائم، از حقوقی یکسان برخوردار بوده و پدر و مادر آنها مکلف به تامین حقوق قانونی آنها هستند . حق دریافت نفقه، از مهم ترین این حقوق می باشد. 4- مسلمان، با مرد یا زن غیر مسلمان، از جمله این موانع و شباهت های ازدواج دائم و موقت می باشد. 5- موانع ازدواج در عقد دائم و عقد موقت، مانند هم بوده که ممنوعیت ازدواج با زن شوهردار و ممنوعیت ازدواج زن یا مرد. 6- نگه داشتن عده توسط زوجه، در صورت جدایی زوجین در ازدواج دائم و[...]

فسخ ، یکی از مفاهیمی است که در حقوق قراردادها مطرح می شود و منظور از این مفهوم ، آن است که یکی از طرفین یک عقد لازم ، می تواند به طور یک طرفه به قرارداد پایان دهد . فسخ نکاح ، در ماده 1120 قانون مدنی، به عنوان یکی از راه های پایان دادن به عقد نکاح پیش بینی شده است. به موجب این ماده، عقد نکاح دائم به فسخ یا طلاق منحل می شود . بر این اساس ، یکی از مواردی که به موجب آن ، عقد نکاح می تواند انحلال پیدا کرده و زوجین از هم جدا شوند ، فسخ نکاح می باشد . بنابراین ، در پاسخ به این سوال که فسخ نکاح چیست ؟ می توان گفت ، فسخ نکاح ، به معنای پایان دادن یک طرفه به عقد نکاح و به دلیل وجود یکی از عیوب مصرح قانونی در هر یک از زن و شوهر می باشد . پس از پاسخ به این سوال که فسخ نکاح چیست ، در ادامه به بیان نکات مهم مربوط به فسخ نکاح می پردازیم : به طور کلی فسخ نکاح ، زمانی می تواند مورد تقاضای زن یا مرد قرار بگیرد که یکی از عیوبی که مطابق فقه و قانون مدنی بری هر کدام از آنها شناخته شده اند ، وجود داشته باشد . یعنی ، فسخ نکاح ، فقط در صورتی است که عیوب مذکور در زن یا مرد به اثبات برسد . همانطور که از این ماده ، مشخص است ، شرایط فسخ نکاح[...]

عده زن چیست؟ ماده 1150 قانون مدنی به تعریف عده زن پرداخته است . مطابق این ماده " عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی تواند شوهر دیگر اختیار کند " . بنابراین، ازدواج در زمان عده ممنوع بوده و تا انقضای آن مدت، زن، حق نکاح مجدد ندارد. حکم نگه داشتن عده برای زن که یک حکم شرعی نیز هست می تواند جلوگیری از اختلاط نسل باشد . چرا که بر اساس مدت هایی که برای انواع عده مقرر شده است ، می توان اطمینان یافت که زن باردار هست یا خیر . دلیل دوم نیز می تواند به جهت رعایت حرمت نکاحی که به هر دلیل منحل شده است باشد . انواع و اقسام عده به هر حال ، مسئله ای که مهم است این است که نگه داشتن عده امری لازم و ضروری است ؛ بنابراین اطلاع از اینکه نگه داشتن عده در چه مواردی برای زن لازم است ، امری مهم است . به همین دلیل در این قسمت انواع و اقسام عده زن را مورد بررسی قرار می دهیم . عده طلاق  مطابق قانون مدنی ، نگه داشتن عده طلاق عقد دائم و عده طلاق نزدیکی به شُبهه لازم و ضروری است . هرکدام از این عده ها احکام ویژه خود را دارند . بنابراین ، برای دریافت اطلاعات بیشتر بر روی لینک مربوطه کلیک کنید . عده فسخ نکاح  یکی از روش های انحلال نکاح فسخ نکاح است . فسخ نکاح با طلاق متفاوت است .[...]

تمکین در لغت به معنای الزام می باشد. در واقع، زمانی که صیغه عقد میان زن و مردی جاری شد، هریک از آنها موظفند یک سری از تکالیف قانونی و شرعی را در روابط خود رعایت نمایند. یکی از این وظایف، تمکین می باشد. قانون مدنی در تعریف آن می گوید: "همین که نکاح به طور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می شود." به لحاظ عرفی، غالبا واژه تمکین را برای زنان استفاده می کنند. یعنی زن موظف است در مقابل شوهر خودش به یک سری از وظایف پایبند باشد و حقوق شوهر خود را رعایت کند. اما محدود کردن تمکین در رابطه با زنان صحیح نیست؛ چرا که مردان نیز در رابطه با همسر خود وظایفی دارند و موظف به رعایت آنها در حق همسر خود هستند. یعنی علاوه بر اینکه زن باید از مرد تمکین نماید، شوهر نیز موظف به انجام وظایف زناشویی می باشد. مطابق قانون ، تمکین را می توان شامل دو نوع تمکین اعم از تمکین عام و خاص دانست . تمکین عام به این معناست که زن در امور خانوادگی موظف به اطاعت از همسر خود است و تمکین خاص به معنای اطاعت از همسر در روابط زناشویی می باشد. وظیفه تمکین اعم از تمکین خاص و تمکین عام، بر عهده طرفین است و در صورتی که این تکلیف را به خوبی ادا نکنند، آثاری برای آن ها به بار خواهد داشت. زن تنها در صورتی موظف به تمکین از شوهر است که[...]

به موجب ماده 1139 قانون مدنی روش های انحلال عقد موقت یا صیغه مشخص شده است که بر اساس آن ، انقضای مدت و همچنین بذل مدت می تواند سبب خاتمه یافتن صیغه موقت بشود . اما در پاسخ به این سوال که بذل مدت در صیغه چیست ، باید گفت از آن جهت که عقد نکاح موقت محدود به یک زمان مشخص شده است ، مرد می تواند مدت زمانی که از این عقد مانده است را به زن ببخشد و با این کار ، زن را از قید زوجیت خود رها سازد که این امر تحت عنوان بذل مدت شناخته می شود . لازم به ذکر است که بذل مدت در عقد موقت حق و اختیاری است که به شوهر تعلق دارد ؛ به این صورت که مرد هر زمانی که بخواهد می تواند باقی مانده مدت عقد را به زن ببخشد . همچنین ، رضایت یا عدم رضایت زن برای بذل مدت از طرف شوهر ملاک صحت بذل مدت نمی باشد و نمی تواند جلوی بخشیدن مدت از سوی مرد را بگیرد . - وکالت زن برای بذل مدت در عقد موقت بذل مدت عقد موقت یا صیغه اختیاری است که به شوهر داده شده است و زن به لحاظ قانونی این امکان را ندارد که به صورت یک طرفه و بدون رضایت مرد اقدام به بذل مدت صیغه نماید . با این وجود ، در شرایطی ممکن است زن نیز بتواند برای بذل و بخشش باقی مانده مدت صیغه اقدام کرده و حتی بدون رضایت مرد[...]