مطابق قانون مدنی، شخصی که محجور، یعنی صغیر، سفیه یا مجنون است، از تصرف در امور مالی و غیر مالی خود ممنوع بوده و به همین دلیل، آن ها تحت ولایت ولی خود، یعنی پدر و جد پدری قرار دارند. اما، از آنجا که ممکن است پدر و جد پدری، هر دو فوت کرده و کسی را نیز به عنوان وصی تعیین نکرده باشند یا خود دارای شرایطی بوده که صلاحیت اداره امور محجور را نداشته باشند، دادگاه برای اینکه امور شخص محجور، معطل نماند، اقدام به تعیین قیم می کند. واضح است که شخص قیم، از آن رو که نمایندگی از طفل در امور مالی و نگهداری از او را بر عهده دارد، بایستی دارای شرایطی باشد؛ از جمله، امانت، عدم ارتکاب برخی جرایم، [...]
در قانون مدنی، در حضانت فرزند دختر و حضانت فرزند پسر، تا سن هفت سالگی، اولویت با مادر می باشد. در واقع، قانون مدنی، به دلیل اینکه کودک در این سن، نیازمند عاطفه مادر و مهر و محبت از جانب او بوده و بسیاری از نیازهایش در این سن، توسط مادر تامین می شود، در حضانت فرزندان تا هفت سالگی، مادر را در اولویت قرار داده است. ماده 1169 قانون مدنی، در این خصوص، مقرر می دارد: "برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می کنند، مادر تا سن هفت سالگی، اولویت دارد و پس از آن، با پدر است." بر اساس این ماده، از آنجا که در صدر ماده، کلمه اولویت به کار برده شده، می توان گفت، اینگونه نیست که نتوان در این[...]
لزوم پرداخت نفقه به فرزندان در قانون مدنی تحت عنوان نفقه اقارب یاد شده است . بر اساس ماده 1199 قانون مدنی ، نفقه اولاد یا فرزندان به عهده پدر آنهاست . علاوه بر این ، از جمله شرایط پرداخت نفقه به فرزند در قانون مدنی آن است که فرزند مال کافی نداشته باشد و نتواند به وسیله اشتغال به کاری ، معیشت خود را تامین کند . علاوه بر این ، شرط پرداخت نفقه به فرزند آن است که نفقه دهنده ( پدر ) استطاعت و توانایی مالی برای نفقه دادن را داشته باشد . در چنین شرایطی ، اگر پدر نفقه فرزند خود را ندهد ، مرتکب جرم ترک انفاق شده است و قابل مجازات خواهد بود .[...]
ابتدا باید، مفهوم اعسار و معسر در حقوق را مورد بررسی قرار دهیم که این امر، تنها از طریق مراجعه به قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، ممکن و میسر است. این قانون، در ماده 6 خود، در تعریف شخص معسر، مقرر می دارد: "معسر کسی است که به دلیل نداشتن مالی به جز مستثنیات دین، قادر به تادیه دیون خود نباشد. تبصره - عدم قابلیت دسترسی به مال، در حکم نداشتن مال است. ..." بر اساس این ماده، اعسار حالتی است که در آن، فرد به دلایلی مانند عدم دسترسی به مال و اموال خود یا به علت نداشتن مال و اموال و ناتوانی مالی، توان پرداخت دیون خود را ندارد. با توضیحات فوق، اعسار از پرداخت نفقه، یعنی مسئول پرداخت آن، که در خصوص زن، شوهر[...]
زنی که در ایام زندگی با همسرش مدتی هست که از او پولی بابت خرجی و نفقه دریافت نکرده است می تواند بابت نفقه ای که شوهر در گذشته و حال حاضر باید به او می پرداخته و نپرداخته است از او شکایت کند ، تا دادگاه مرد را محکوم به پرداخت نفقه گذشته و حال زن کند . همچنین اگر مردی زنش را طلاق داده باشد و نوع طلاق رجعی باشد در مدت سه ماهی که زن باید عده سپری کند مرد ملزم است به او نفقه پرداخت کند و اگر نکند دادگاه او را با درخواست زن ملزم به پرداخت نفقه خواهد کرد . حال با تمام مواردی که گفتیم مرد ممکن است از طرف دادگاه محکوم به[...]
هنگامی که دعوایی در دادگاه مطرح می شود، برای اینکه حکم مورد نظر، نسبت به آن صادر شود، مدعی باید ادعای خود را اثبات نماید. چرا که مطابق قاعده (البینه علی المدعی) کسی که ادعای امری را دارد، موظف به آوردن دلیل و اثبات ادعا می باشد. دعوای نفقه نیز مستثنی از این قاعده نبوده و برای صدور حکم دادگاه، لازم است تا مدعی، ادعای خود را اثبات نماید. اما، برای احقاق حق در این دعوا، لازم است تا افرادی که در جریان دعوا، دخالت داشته، با راه های اثبات پرداخت و یا عدم پرداخت نفقه آشنا شده و پیش از آن، از این مساله اطلاع یابند که بار اثبات دعوا، در پرونده نفقه بر عهده کدام طرف دعوا می[...]
بر اساس قانون مدنی ، نفقه زن در عقد دائم بر عهده شوهر است . به این معنا که زمانی که زن و مرد به عقد دائم یکدیگر درآمدند ، مرد مکلف می شود که به همسر خود نفقه بپردازد . همانگونه که از این ماده مشخص است ، تکلیف پرداخت نفقه زن بر عهده مرد است و زن در این خصوص هیچگونه وظیفه ای نخواهد داشت و حتی در صورتی که شاغل باشد هم موظف نیست برای زندگی مشترک هزینه ای بپردازد ؛ چرا که بر اساس شرع و قانون وظیفه تامین نفقه زن بر عهده همسر وی قرار گرفته است . یکی از مزایای نفقه زن آن است که پرداخت نفقه به وی مشروط به فقر زن نیست[...]
یکی از تکالیف مرد از لحاظ شرعی و قانونی پرداخت نفقه می باشد . شمول نفقه بر طبق قانون مدنی عبارت است از : مسکن ، البسه و غذا و اثاث البیت به اندازه رفع نیاز و با توجه به میزان استطاعت نفقه دهنده . از جمله اشخاص مشمول نفقه فرزندان هستند . زمانی که زن و مرد از هم طلاق می گیرند تکلیف مرد برای پرداخت نفقه زن از بین می رود و دیگر مرد الزامی به پرداخت نفقه زن ندارد اما مسئله حضانت و پرداخت نفقه فرزندان بعد از طلاق نیز اهمیت زیادی برخوردار است و قانونگذار قوانینی را در این خصوص در قانون مدنی بیان کرده است . قانونگذار برای حضانت و نفقه فرزندان بعد از طلاق راهکار[...]
قانون گذار، تکلیف پرداخت نفقه زن در ازدواج دائم را بر عهده مرد قرار داده و هیچ گونه عذری را از جانب مرد، برای نپرداختن نفقه زن، موجه نمی داند؛ مگر اینکه زن، بدون دلیلی موجه، از تمکین عام (اطاعت و فرمان برداری از مرد و زندگی با او زیر یک سقف) و تمکین خاص (برقراری رابطه زناشویی)، نسبت به مرد، خودداری نماید. پرداخت نفقه، از منظر قانون، به اندازه ای مهم است که در شرایطی، ترک انفاق، جرم انگاری گردیده و برای آن، ضمانت اجراهایی نظیر حبس تعزیری، در نظر گرفته شده است همچنین، علی رغم اینکه حق طلاق، صرفا از آن مردان است، در شرایطی که زن بتواند ثابت کند، علی رغم وجود تمکین، مرد ترک انفاق کرده، می تواند به استناد ترک انفاق و همچنین عسر و حرج ناشی[...]
بر اساس ماده 1106 قانون مدنی " در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است " . همانطور که از این ماده بر می آید ، این ماده تنها نفقه زوجه در عقد دائم را پیش بینی کرده است و حکمی در خصوص الزام به پرداخت نفقه در عقد موقت پیش بینی نشده است . به علاوه اینکه بر اساس ماده 1113 قانون مدنی " در عقد موقت ، زن حق نفقه ندارد ؛ مگر اینکه شرط شده باشد یا آنکه عقد مبنی بر آن جاری شده باشد " یعنی در عقد موقت ، اصل عدم پرداخت نفقه است ؛ مگر اینکه زن و شوهر پرداخت نفقه در عقد موقت را مورد توافق قرار دهند و یا اینکه اگر آن را مورد توافق قرار[...]