فسخ نکاح و موارد آن

فسخ ، یکی از مفاهیمی است که در حقوق قراردادها مطرح می شود و منظور از این مفهوم ، آن است که یکی از طرفین یک عقد لازم ، می تواند به طور یک طرفه به قرارداد پایان دهد . فسخ نکاح ، در ماده 1120 قانون مدنی، به عنوان یکی از راه های پایان دادن به عقد نکاح پیش بینی شده است. به موجب این ماده، عقد نکاح دائم به فسخ یا طلاق منحل می شود . بر این اساس ، یکی از مواردی که به موجب آن ، عقد نکاح می تواند انحلال پیدا کرده و زوجین از هم جدا شوند ، فسخ نکاح می باشد . بنابراین ، در پاسخ به این سوال که فسخ نکاح چیست [...]

تمکین و عدم تمکین چیست؟

تمکین در لغت به معنای الزام می باشد. در واقع، زمانی که صیغه عقد میان زن و مردی جاری شد، هریک از آنها موظفند یک سری از تکالیف قانونی و شرعی را در روابط خود رعایت نمایند. یکی از این وظایف، تمکین می باشد. قانون مدنی در تعریف آن می گوید: "همین که نکاح به طور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می شود." به لحاظ عرفی، غالبا واژه تمکین را برای زنان استفاده می کنند. یعنی زن موظف است در مقابل شوهر خودش به یک سری از وظایف پایبند باشد و حقوق شوهر خود را رعایت کند. اما محدود کردن تمکین در رابطه با زنان صحیح نیست؛ چرا[...]

بذل مدت در عقد موقت

به موجب ماده 1139 قانون مدنی روش های انحلال عقد موقت یا صیغه مشخص شده است که بر اساس آن ، انقضای مدت و همچنین بذل مدت می تواند سبب خاتمه یافتن صیغه موقت بشود . اما در پاسخ به این سوال که بذل مدت در صیغه چیست ، باید گفت از آن جهت که عقد نکاح موقت محدود به یک زمان مشخص شده است ، مرد می تواند مدت زمانی که از این عقد مانده است را به زن ببخشد و با این کار ، زن را از قید زوجیت خود رها سازد که این امر تحت عنوان بذل مدت شناخته می شود . لازم به ذکر است که بذل مدت در عقد موقت حق و اختیاری است که[...]

وکالت در عقد نکاح

در عقد نکاح لازم نیست که اظهار اراده برای ازدواج حتما توسط خود طرفین اعلام شود ؛ بلکه ممکن است اظهار اراده از طریق نمایندگی یا وکالت از سوی زوجین صورت گیرد که به این موضوع وکالت در نکاح نیز گفته می شود . وکالت در نکاح در حقوق ایران به پیروی از فقه اسلامی مورد پذیرش قرار گرفته است و قانونگذار به جهت تسهیل نمودن امر ازدواج ، امکان انجام وکالت در نکاح را ضمن ماده 1071 قانون مدنی به رسمیت شناخته است . بر اساس این ماده : " هر یک از زن و مرد می تواند برای عقد نکاح وکالت به غیر دهد " . بر این اساس می توان گفت وکالت در نکاح عبارت است از اینکه یکی[...]

شرایط ازدواج بدون اجازه پدر

شرایط ازدواج بدون اجازه پدر یا جد پدری، که وجود یکی از آن ها کافی است،عبارتند از: 1- دختر باکره نبوده و مطلقه باشد. 2- پدر و جد پدری دختر باکره، هر دو فوت کرده باشند. 3- پدر یا جد پدری دختر باکره، در زمان ازدواج، حاضر نباشند و کسب اجازه از آن ها نیز ممکن نباشد. 4- پدر یا جد پدری دختر باکره، بدون داشتن عذری موجه، از دادن اذن به دختر، برای ازدواج دائم یا صیغه (همان عقد موقت) با خواستگارش، خودداری کنند. شایان ذکر است که ازدواج اول، دوم و... دختر ملاک نیست و چنانچه دختر، حتی پس از ازدواج و طلاق، همچنان باکره باشد، به اذن پدر یا جد پدری خود برای ازدواج دائم یا موقت، نیاز دارد.[...]

وعده قبل از ازدواج (نامزدی)

قانون مدنی ایران در مواد 1035 تا 1040 مقرراتی را برای نامزدی وضع کرده است. در واقع مطابق قانون مدنی، وعده عقد نکاح یک تعهد اخلاقی با آثار حقوقی است. حال ممکن است که برخی از اشخاص با مفهوم وعده قبل از عقد نکاح و نامزدی آشنایی نداشته باشند که در این بخش مورد بررسی قرار می گیرد. 1- وعده قبل از عقد نکاح یعنی دو نفر تعهد و توافق کنند که در آینده با یکدیگر ازدواج کنند. به عبارت دیگر چنانچه مردی به زنی برای ازدواج پیشنهاد دهد و از او خواستگاری نماید و متعاقبا مورد موافقت زن نیز قرار بگیرد؛ در اصطلاح عرف و قانونی نامزدی گفته می شود. 2- همچنین مفهوم نامزدی در عرف و حقوق متفاوت[...]

محارم نسبی

مسأله: زنانی که از طریق نسب  (خویشاوندی)  به مردان محرم هستند، عبارتند از: 1- مادر و مادربزرگ. 2- دختر و دختر فرزند (نوه). 3- خواهر. 4- دختر خواهر (خواهرزاده). 5- دختر برادر (برادرزاده). 6- عمّه و خاله و عمّه و خاله پدر و مادر. مسأله: مردانی که از طریق نسب (خویشاوندی)  به زنان محرم هستند، عبارتند از: 1- پدر و پدربزرگ. 2- پسر و پسر فرزند (نوه). 3- برادر. 4- پسر برادر (برادرزاده). 5- پسر خواهر (خواهرزاده). 6- دایی و عمو و دایی و عموی پدر و مادر. مسأله: اگر زنی از طریق زنا باردار شود، فرزند او به بستگان زن محرم است و اگر شوهر و فرزند داشته باشد، به شوهر و فرزندان او نیز محرم است و خواهر[...]

شرایط خواندن صیغه عقد ازدواج

مسأله: در عقد ازدواج دائم یا موقّت، خوانده شدن صیغه عقد ازدواج لازم است و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست. مسأله: صیغه عقد ازدواج را خود زن و مرد میتوانند بخوانند و یا دیگری را وکیل کنند که از طرف آنان بخواند. مسأله: صیغه عقد ازدواج را به زبان فارسی هم میتوان خواند، ولی باید لفظی بگویند که معنی همان صیغه عربی را بفهماند. مسأله: احتیاط مستحب آن است که صیغه عقد ازدواج به عربی صحیح خوانده شود. مسأله: گرفتن وکیل برای خواندن صیغه عقد ازدواج به زبان عربی واجب نیست. مسأله: کسی که صیغه عقد ازدواج را میخواند باید عاقل و احتیاطاً بالغ باشد، هر چند از طرف دیگری وکیل باشد. مسأله: کسی که دستور زبان[...]

مهریه

مسأله:  مهریّه دین و بدهی است که بر عهده شوهر است و باید آن را به زن بپردازد و چنانچه زن از دنیا برود، وارثان زن میتوانند از شوهرش مطالبه کنند. مسأله: اگر بعضی از ورثه از دریافت مهریّه خودداری کنند، باید آن را نگه دارند تا زمانی که حاضر به دریافت آن شوند. مسأله: در صورتی که شوهر از دنیا برود و مالی نداشته باشد، زن حق ندارد مهریّه اش را از خانواده شوهر بگیرد، چون مهریّه دینی است که بر عهد ه شوهر قرار گرفته است. مسأله: هر کس مهریّه دختر را قبول کند، پرداخت مهریّه بر عهده اوست و اگر فوت کند باید از اموال او برداشت. مسأله: هر چیزی را که دارای مالیّت و قیمت مشخّص[...]

ازدواج در قرآن (بخش 2)

وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ (سوره نور آیه 32) مردان و زنان بی‌همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را؛ اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بی‌نیاز می‌سازد؛ خداوند گشایش‌دهنده و آگاه است! (آیت اله مکارم شیرازی) نکته ها 1- «ايامى» جمع «أيم»، بر وزن «قَيّم»، يعنى كسى كه همسر ندارد، خواه مرد باشد يا زن، باكره باشد يا بيوه. بهترين واسطه‌گرى‌ها، شفاعت و واسطه‌گرى در امر ازدواج است. چنانكه در روايت آمده است: كسى كه ديگرى را داماد يا عروس كند، در سايه‌ى عرش خداست. 2- پدر و مادرى كه با داشتن امكانات، فرزندشان را[...]