در صورتی که زن و مردی، به واسطه طلاق، از هم جدا شده باشند یا به هر علتی، جدا از یکدیگر زندگی نمایند و در زندگی مشترک خود، صاحب فرزند نیز باشند، اغلب، مساله حضانت فرزندان، مطرح می گردد. عموما افراد، در این خصوص، با یکدیگر، توافق نموده یا مطابق قانون، رفتار می کنند؛ یعنی، تا 7 سالگی، فرزندان، با مادر می مانند و بعد از آن، تا سن بلوغ، با پدر. اما، مساله، زمانی پیچیده می شود که مادر، پس از جدایی از پدر فرزندان خود یا پس از فوت وی، ازدواج کند؛ چراکه بر اساس قانون مدنی، ازدواج مادر، از موارد سلب حضانت محسوب می شود. در چنین شرایطی، برای رعایت مصلحت فرزند، لازم است، هر چه سریعتر، مشخص گردد [...]
حضانت فرزندان و مراقبت از آنها مطابق ماده 1168 قانون مدنی تکلیف پدر و مادر است ، فلذا آنها حق ندارند از حضانت فرزند خودداری نموده و ترک حضانت نمایند . ترک حضانت فرزند به معنای عدم انجام تکلیف حضانت و نگهداری از فرزند می باشد . در قانون مجازات اسلامی ضمانت اجرای خاصی در مورد جرم ترک حضانت فرزند پیش بینی نشده است . با این وجود ماده 1172 قانون مدنی در مورد ترک حضانت فرزند حایز اهمیت است . بر اساس این ماده ، هیچ یک از ابوین حق ندارند در مدتی که حضانت طفل به عهده آنهاست ، از نگاهداری او امتناع کنند . در صورت امتناع یکی از ابوین ، حاکم باید به تقاضای دیگری ،[...]
در قانون مدنی ، ضمانت اجرای کافی برای حضانت پیش بینی نشده است . البته ماده 1172 این قانون که هنوز به قوت خود باقیست ، در زمینه ضمانت اجرای حضانت چنین مقرر داشته است : " هیچ یک از ابوین حق ندارند در مدتی که حضانت طفل به عهده آنهاست ، از نگهداری او امتناع کند . در صورت امتناع یکی از ابوین ، حاکم باید به تقاضای دیگری یا به تقاضای قیم یا یکی از اقرباء و یا به تقاضای مدعی العموم ، نگاهداری طفل را به هر یک از ابوین که حضانت به عهده اوست ، الزام کند و در صورتی که الزام ممکن یا موثر نباشد ، حضانت را به خرج پدر و هرگاه پدر فوت[...]
بر اساس قانون مدنی ، حضانت فرزندان که به معنای مراقبت و حمایت های جسمی و روحی از آنان است ، به عنوان حق و تکلیفی برای والدین شناخته شده است که در درجه اول ، باید با همکاری و مشارکت یکدیگر به این امر مبادرت نمایند ؛ اما گاهی به سبب اختلافاتی که میان زوجین مطرح می شود ، انجام تکلیف حضانت به صورت مشترک ، غیر ممکن می گردد و به همین دلیل لازم است تا مراجع صالح قضایی تصمیم مقتضی در خصوص حضانت طفل را اتخاذ نمایند . نظر به اینکه اختلاف میان زوجین و کشمکش های موجود در روابط خانوادگی ممکن است آسیب های روحی و جسمی به کودک وارد نموده و او را دچار بلاتکلیفی[...]
بر اساس ماده 1169 قانون مدنی، "برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می کنند، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است." بر اساس این ماده، در صورتی که والدین از هم طلاق بگیرند، یا به هر دلیل جدا از هم زندگی کنند، حضانت فرزند دختر تا رسیدن به سن هفت سالگی، با مادر است و پدر در این خصوص حقی نخواهد داشت. همچنین مستفاد از ماده 1169 قانون مدنی که مادر را تا هفت سالگی، در اولویت برای حضانت فرزند دختر می داند و بعد از آن، حق حضانت را برای پدر در نظر می گیرد، می توان گفت که حضانت فرزند دختر بعد از سن هفت سالگی، بر عهده پدر قرار[...]
حضانت فرزندان مساله ای است که از دیر باز، گریبانگیر والدینی بوده که به هر علت جدا از یکدیگر زندگی می نمایند. پس از جدا زندگی کردن والدین به علت اختلافات خانوادگی یا طلاق، باید در خصوص اینکه فرزندان حاصل از ازدواج با کدام یک از والدین زندگی نمایند تصمیم گیری نمود. از این رو قانون گذار توجه ویژه ای به مساله حضانت فرزندان داشته است. همانگونه که می دانیم، بازه زمانی نوزادی تا 7 سالگی فرد، یکی از مهم ترین دوران ها در شکل گیری شخصیت روانی او است. از این رو، ضرورت حضور مادر که به نحو احسن، نیازهای جسمانی و روانی کودک را مرتفع سازد، بیش از پیش در این دوره احساس می شود. بنابراین، قانون گذار نیز[...]
حضانت به معنای نگهداری و مراقبت از کودک است . در قانون مدنی تعریفی از کلمه حضانت ارائه نشده است ، با این وجود مفهوم حضانت را می توان مراقبت و حمایت جسمی و عاطفی از کودکان دانست . بر اساس قانون مدنی ، حضانت هم حق والدین است و هم تکلیفی است که بر عهده آنان قرار گرفته است . یعنی اینکه در صورتی که والدین یک کودک از هم طلاق نگرفته باشند ، حق آنان است که خودشان حضانت از فرزندشان را بر عهده داشته باشند و هیچکس نمی تواند این حق را از آنها سلب کند ؛ همچنین ، از آن جهت که آنها والدین طفل هستند ، مکلف به نگهداری از کودک و حضانت وی می[...]
در قانون مدنی، برای حمایت از محجوران، نوعی از ولایت و سرپرستی پیش بینی شده است و این امر، به دلیل آن است که محجورانی مانند اشخاص صغیر، سفیه و مجنون، نیازمند حمایت هستند تا امور آن ها سامان یابد و مسائل حقوقی آن ها، به درستی، انجام گیرد. بر اساس قانون مدنی و قوانین مرتبط، در ابتدا، ولی خاص، مسئول امور حقوقی و مالی محجور بوده و پس از آن، نوبت به قیم می رسد. به همین جهت، کسب اطلاع از این امر که چه کسانی ولی خاص هستند، به ویژه برای افرادی که دارای محجور در خانواده خود هستند، ضروری است. برای بررسی اینکه چه کسانی ولی خاص هستند، باید به ماده 1194 قانون مدنی، مراجعه کرد که مقرر داشته: " پدر و جد پدری و وصی منصوب از[...]
راهکار قانون مدنی برای سپردن حضانت به یکی از والدین ، سن فرزندان است . لازم است که در اینجا حضانت فرزند دختر و حضانت فرزند پسر به تفکیک مورد بررسی قرار گیرد . بر اساس قانن مدنی ، حضانت فرزند دختر تا سن هفت سالگی با مادر است . از هفت سالگی تا نه سالگی با پدر بوده و بعد از سن نه سالگی خود او می تواند انتخاب کند که می خواهد با کدامیک از والدینش زندگی کند . حضانت فرزند پسر نیز تا سن هفت سالگی با مادر است . پس از آن ، تا پانزده سالگی بر عهده پدر قرار می گیرد . بعد از رسیدن به سن پانزده سالگی خودش می تواند انتخاب کند که[...]
مطابق قانون مدنی، شخصی که محجور، یعنی صغیر، سفیه یا مجنون است، از تصرف در امور مالی و غیر مالی خود ممنوع بوده و به همین دلیل، آن ها تحت ولایت ولی خود، یعنی پدر و جد پدری قرار دارند. اما، از آنجا که ممکن است پدر و جد پدری، هر دو فوت کرده و کسی را نیز به عنوان وصی تعیین نکرده باشند یا خود دارای شرایطی بوده که صلاحیت اداره امور محجور را نداشته باشند، دادگاه برای اینکه امور شخص محجور، معطل نماند، اقدام به تعیین قیم می کند. واضح است که شخص قیم، از آن رو که نمایندگی از طفل در امور مالی و نگهداری از او را بر عهده دارد، بایستی دارای شرایطی باشد؛ از جمله، امانت، عدم ارتکاب برخی جرایم،[...]