مسائل شرعی طلاق

یکی از انواع طلاق در اسلام و در قانون مدنی، طلاق رجعی است و هر طلاقی که مشمول مصادیق ماده 1145 قانون مدنی نگردد، یعنی از مصادیق طلاق بائن نباشد، رجعی خواهد بود. از منظر قانون مدنی، اصل بر رجعی بودن طلاق ها است و مصادیق طلاق بائن، حصری هستند. در طلاق رجعی، علی رغم جاری شدن صیغه طلاق و الزام زن به نگه داشتن عده طلاق رجعی، زوجین جز در خصوص رابطه جنسی، ملزم هستند سایر حقوق و تکالیف زوجیت را رعایت کرده و در صورتی که طلاق در حالت نشوز واقع نشده باشد، مرد ملزم به پرداخت نفقه زن خواهد بود. قانون گذار، در ماده 1148 قانون مدنی، در این نوع از انواع طلاق، برای مرد، حق رجوع از طلاق قرار داده و این امر، یعنی حق رجوع، به این معنا بوده که پس از جاری شدن صیغه طلاق و تا قبل از انقضای مدت عده، مرد می تواند پشیمانی و رجوع خود از طلاق را به هر نحوی از انحاء، یعنی به هر شیوه ای، اظهار دارد و به تبع آن، طلاق باطل شده و زوجین، بدون نیاز به خواندن صیغه عقد دائم، به یکدیگر محرم می گردند. مرد باید، رجوع خود از طلاق را در به دفترخانه اطلاع دهد و صحت رجوع، منوط بر اطلاع دادن آن به زن نمی باشد اما، تا مادامی که زن از رجوع مطلع نشده، ملزم به ایفای تکالیف زوجیت نیست. البته با توجه به آثاری که ممکن است از عدم اطلاع رجوع مرد به زن ناشی شود، بهتر است این رجوع، هرچه سریع تر به زوجه، اطلاع داده شود تا از مسائلی مانند، ازدواج مجدد زن و تبعات فقهی و حقوقی آن، جلوگیری گردد.

- انواع طلاق در قانون برای بررسی انواع طلاق در قانون، باید به قانون مدنی مراجعه کرد و مواد 1143 و 1145 این قانون را مورد بررسی قرار داد. ماده 1143 مقرر می دارد: "طلاق بر دو قسم است. بائن و رجعی" و ماده 1145 مقرر می دارد: "در موارد ذیل، طلاق، بائن است: 1- طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود. ۲- طلاق یائسه. ۳-  طلاق خلع و مبارات؛ مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد. ۴- سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید؛ اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید." شایان ذکر است، هنگامی که صحبت از انواع طلاق در قانون می شود، نام ها و دسته بندی هایی از قرار انواع طلاق بر اساس حق رجوع یا انواع طلاق بر اساس فرد درخواست کننده طلاق نیز به چشم می خورد که مقصود از آن ها نیز همان طلاق رجعی و طلاق بائن و زیر مجموعه های آن بوده و صرفا طلاق ها را بر اساس معیارهای متفاوتی که مختص ویژگی هریک از انواع طلاق است، دسته بندی کرده اند و در خصوص نوع جدیدی از طلاق، صحبت نمی شود. - انواع طلاق در اسلام در خصوص انواع طلاق در اسلام، لازم به توضیح است که با توجه به تنظیم و تصویب مواد قانون مدنی بر اساس شرع اسلام، انواع طلاق در اسلام نیز همان انواعی است که در بالا ذکر شد. یعنی، شارع مقدس نیز طلاق را طلاق رجعی و بائن می داند؛ تنها تفاوت انواع طلاق در قانون مدنی و اسلام، بر این است که در اسلام، در خصوص زیر مجموعه های طلاق بائن، شارع مقدس،[...]

هرچند، ازدواج دائم و ازدواج موقت، هر دو سبب ایجاد رابطه زوجیت شده و دارای شباهت های متعددی می باشند، اما این دو نوع از عقد ازدواج، دارای تفاوت های زیادی بوده که لازم است در هنگام انعقاد، مورد توجه قرار گیرند. لذا، در این قسمت به توضیح تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت خواهیم پرداخت. 1- یکی از تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت، این مساله است که تعیین مدت در عقد موقت، لازم و ضروری و از شرایط صحت این عقد می باشد؛ به نحوی که در صورت عدم تعیین مدت در صیغه، عقد موقت، باطل خواهد بود؛ اما ازدواج دایم، عقد نکاحی است که مدت آن، نامحدود بوده و بنابراین، در آن، مدت تعیین نمی شود. 2- علاوه بر تعیین مدت، لزوم تعیین مهریه در صیغه، نیز از شرایط اساسی صحت صیغه و از دیگر تفاوت های ازدواج دائم با ازدواج موقت می باشد؛ در حالی که در عقد دایم، زوجین می توانند بعد از ازدواج، نسبت به تعیین مهریه توافق کنند و در صورتی که مهریه تعیین نشده باشد ، زن از دیگر انواع مهریه برخوردار می شود. 3- در ازدواج موقت، بر خلاف عقد دایم، مرد، موظف به پرداخت نفقه زن خود نیست؛ مگر اینکه پرداخت آن شرط شده باشد یا عقد مبنی بر آن جاری شده باشد. اما در عقد دائم، مرد موظف به پرداخت نفقه به همسر خود است؛ در غیر این صورت، علاوه بر اینکه زن می تواند دادخواست حقوقی مطالبه نفقه بدهد، می تواند شکایت کیفری ترک انفاق زا نیز مطرح[...]

هر چند، عقد دائم و موقت، در تعریف و برخی شرایط مثل تعیین مدت، با یکدیگر، دارای تفاوت بوده و شرط (مدت معین) در تعریف اردواج موقت، موجب تمایز صیغه از عقد دائم می گردد، اما علی رغم این تفاوت در تعریف، هنوز شباهت های بسیاری، میان عقد ازدواج دائم و موقت وجود داشته که این شباهت ها، شامل موارد زیر می باشد: 1- شرایط ازدواج موقت و ازدواج دائم، یکسان است . به این معنا که شرایطی که با وجود آن ها، می توان برای انعقاد ازدواج دایم، اقدام کرد، در ازدواج موقت یا صیغه نیز ضروری است. این شرایط که همان شرایط صحت قرارداد بوده، عبارتند از: قصد و رضای طرفین، اهلیت آن ها، موضع معین عقد و جهت مشروع آن. 2- ایجاد رابطه زوجیت و محرمیت، میان زوجین، از دیگر شباهت های عقد ازدواج دائم و موقت می باشد. 3- از جمله شباهت های ازدواج دائم و موقت، این مساله بوده که فرزندان متولد از صیغه، همچون فرزندان متولد از عقد دائم، از حقوقی یکسان برخوردار بوده و پدر و مادر آنها مکلف به تامین حقوق قانونی آنها هستند . حق دریافت نفقه، از مهم ترین این حقوق می باشد. 4- مسلمان، با مرد یا زن غیر مسلمان، از جمله این موانع و شباهت های ازدواج دائم و موقت می باشد. 5- موانع ازدواج در عقد دائم و عقد موقت، مانند هم بوده که ممنوعیت ازدواج با زن شوهردار و ممنوعیت ازدواج زن یا مرد. 6- نگه داشتن عده توسط زوجه، در صورت جدایی زوجین در ازدواج دائم و[...]

فسخ ، یکی از مفاهیمی است که در حقوق قراردادها مطرح می شود و منظور از این مفهوم ، آن است که یکی از طرفین یک عقد لازم ، می تواند به طور یک طرفه به قرارداد پایان دهد . فسخ نکاح ، در ماده 1120 قانون مدنی، به عنوان یکی از راه های پایان دادن به عقد نکاح پیش بینی شده است. به موجب این ماده، عقد نکاح دائم به فسخ یا طلاق منحل می شود . بر این اساس ، یکی از مواردی که به موجب آن ، عقد نکاح می تواند انحلال پیدا کرده و زوجین از هم جدا شوند ، فسخ نکاح می باشد . بنابراین ، در پاسخ به این سوال که فسخ نکاح چیست ؟ می توان گفت ، فسخ نکاح ، به معنای پایان دادن یک طرفه به عقد نکاح و به دلیل وجود یکی از عیوب مصرح قانونی در هر یک از زن و شوهر می باشد . پس از پاسخ به این سوال که فسخ نکاح چیست ، در ادامه به بیان نکات مهم مربوط به فسخ نکاح می پردازیم : به طور کلی فسخ نکاح ، زمانی می تواند مورد تقاضای زن یا مرد قرار بگیرد که یکی از عیوبی که مطابق فقه و قانون مدنی بری هر کدام از آنها شناخته شده اند ، وجود داشته باشد . یعنی ، فسخ نکاح ، فقط در صورتی است که عیوب مذکور در زن یا مرد به اثبات برسد . همانطور که از این ماده ، مشخص است ، شرایط فسخ نکاح[...]

عده زن چیست؟ ماده 1150 قانون مدنی به تعریف عده زن پرداخته است . مطابق این ماده " عده عبارت است از مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی تواند شوهر دیگر اختیار کند " . بنابراین، ازدواج در زمان عده ممنوع بوده و تا انقضای آن مدت، زن، حق نکاح مجدد ندارد. حکم نگه داشتن عده برای زن که یک حکم شرعی نیز هست می تواند جلوگیری از اختلاط نسل باشد . چرا که بر اساس مدت هایی که برای انواع عده مقرر شده است ، می توان اطمینان یافت که زن باردار هست یا خیر . دلیل دوم نیز می تواند به جهت رعایت حرمت نکاحی که به هر دلیل منحل شده است باشد . انواع و اقسام عده به هر حال ، مسئله ای که مهم است این است که نگه داشتن عده امری لازم و ضروری است ؛ بنابراین اطلاع از اینکه نگه داشتن عده در چه مواردی برای زن لازم است ، امری مهم است . به همین دلیل در این قسمت انواع و اقسام عده زن را مورد بررسی قرار می دهیم . عده طلاق  مطابق قانون مدنی ، نگه داشتن عده طلاق عقد دائم و عده طلاق نزدیکی به شُبهه لازم و ضروری است . هرکدام از این عده ها احکام ویژه خود را دارند . بنابراین ، برای دریافت اطلاعات بیشتر بر روی لینک مربوطه کلیک کنید . عده فسخ نکاح  یکی از روش های انحلال نکاح فسخ نکاح است . فسخ نکاح با طلاق متفاوت است .[...]

تمکین در لغت به معنای الزام می باشد. در واقع، زمانی که صیغه عقد میان زن و مردی جاری شد، هریک از آنها موظفند یک سری از تکالیف قانونی و شرعی را در روابط خود رعایت نمایند. یکی از این وظایف، تمکین می باشد. قانون مدنی در تعریف آن می گوید: "همین که نکاح به طور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می شود." به لحاظ عرفی، غالبا واژه تمکین را برای زنان استفاده می کنند. یعنی زن موظف است در مقابل شوهر خودش به یک سری از وظایف پایبند باشد و حقوق شوهر خود را رعایت کند. اما محدود کردن تمکین در رابطه با زنان صحیح نیست؛ چرا که مردان نیز در رابطه با همسر خود وظایفی دارند و موظف به رعایت آنها در حق همسر خود هستند. یعنی علاوه بر اینکه زن باید از مرد تمکین نماید، شوهر نیز موظف به انجام وظایف زناشویی می باشد. مطابق قانون ، تمکین را می توان شامل دو نوع تمکین اعم از تمکین عام و خاص دانست . تمکین عام به این معناست که زن در امور خانوادگی موظف به اطاعت از همسر خود است و تمکین خاص به معنای اطاعت از همسر در روابط زناشویی می باشد. وظیفه تمکین اعم از تمکین خاص و تمکین عام، بر عهده طرفین است و در صورتی که این تکلیف را به خوبی ادا نکنند، آثاری برای آن ها به بار خواهد داشت. زن تنها در صورتی موظف به تمکین از شوهر است که[...]

به موجب ماده 1139 قانون مدنی روش های انحلال عقد موقت یا صیغه مشخص شده است که بر اساس آن ، انقضای مدت و همچنین بذل مدت می تواند سبب خاتمه یافتن صیغه موقت بشود . اما در پاسخ به این سوال که بذل مدت در صیغه چیست ، باید گفت از آن جهت که عقد نکاح موقت محدود به یک زمان مشخص شده است ، مرد می تواند مدت زمانی که از این عقد مانده است را به زن ببخشد و با این کار ، زن را از قید زوجیت خود رها سازد که این امر تحت عنوان بذل مدت شناخته می شود . لازم به ذکر است که بذل مدت در عقد موقت حق و اختیاری است که به شوهر تعلق دارد ؛ به این صورت که مرد هر زمانی که بخواهد می تواند باقی مانده مدت عقد را به زن ببخشد . همچنین ، رضایت یا عدم رضایت زن برای بذل مدت از طرف شوهر ملاک صحت بذل مدت نمی باشد و نمی تواند جلوی بخشیدن مدت از سوی مرد را بگیرد . - وکالت زن برای بذل مدت در عقد موقت بذل مدت عقد موقت یا صیغه اختیاری است که به شوهر داده شده است و زن به لحاظ قانونی این امکان را ندارد که به صورت یک طرفه و بدون رضایت مرد اقدام به بذل مدت صیغه نماید . با این وجود ، در شرایطی ممکن است زن نیز بتواند برای بذل و بخشش باقی مانده مدت صیغه اقدام کرده و حتی بدون رضایت مرد[...]

در عقد نکاح لازم نیست که اظهار اراده برای ازدواج حتما توسط خود طرفین اعلام شود ؛ بلکه ممکن است اظهار اراده از طریق نمایندگی یا وکالت از سوی زوجین صورت گیرد که به این موضوع وکالت در نکاح نیز گفته می شود . وکالت در نکاح در حقوق ایران به پیروی از فقه اسلامی مورد پذیرش قرار گرفته است و قانونگذار به جهت تسهیل نمودن امر ازدواج ، امکان انجام وکالت در نکاح را ضمن ماده 1071 قانون مدنی به رسمیت شناخته است . بر اساس این ماده : " هر یک از زن و مرد می تواند برای عقد نکاح وکالت به غیر دهد " . بر این اساس می توان گفت وکالت در نکاح عبارت است از اینکه یکی از زوجین و یا هر دوی آنها برای عقد نکاح به شخص ثالثی وکالت بدهند تا وکیل او با در نظر گرفتن صلاح و مصلحت شخص موکل و همچنین با رعایت کردن شرایطی که موکل به او اعلام کرده است ، برای او عقد نکاح منعقد کند . البته از آن جهت که وکالت در نکاح ممکن است سبب سوء استفاده هایی در این خصوص توسط وکیل در نکاح شود ، در قانون مدنی راهکارهایی نیز جهت حمایت از موکل مورد پیش بینی قرار گرفته است که این راهکارها را می توان ناظر بر محدود نمودن اختیارات وکیل در نکاح جهت پیش گیری از تجاوز وکیل از حدود اختیاراتش دانست که ذیلا مورد بررسی قرار می گیرند . تجاوز وکیل از حدود اختیارات خود بر اساس قانون مدنی ، شخصی[...]

1- شروط باطل ضمن عقد نکاح: همانگونه که زن و مرد ممکن است به صورت درج شروط صحیح ضمن عقد ازدواج شروطی را مشخص کنند تا طرف مقابل در صورت توافق به آن پایبند باشد ، این امکان وجود دارد که گاهی شروط درج شده ضمن عقد نکاح به دلایلی باطل باشد که شروط باطل ضمن عقد نکاح خود به دو گونه هستند : الف ) برخی از شروط ضمن عقد باطل تاثیری در اصل نکاح ندارند و فقط خود شرط باطل است . ب ) در مقابل ، برخی از شروط ضمن عقد نکاح باطل کننده اصل نکاح نیز می باشند که توجه به این شروط باطل ضمن عقد نکاح حائز اهمیت فراوان است . به همین دلیل شروط باطل ضمن عقد نکاح را در دو قسمت شروطی که باطل است ولی مبطل عقد نیست و شروطی که باطل و مبطل عقد است مورد بررسی قرار خواهیم داد . 2- شروطی که باطل است ولی مبطل عقد نیست: برخی از شروط ضمن عقدی که زن و مرد در عقد نکاح درج می کنند ، خودشان باطل هستند ولی باطل کننده عقد نکاح نمی باشند . شروطی که باطل بوده ولی به صحت عقد نکاح لطمه ای وارد نمی سازند در قانون مدنی ذکر شده اند که بر اساس ماده 232 قانون مدنی این شروط باطل عقد ازدواج را می توان به سه دسته تقسیم کرده و مورد بررسی قرار داد که عبارتند از : 1 ) شرطی که انجام آن غیر مقدور باشد : مثلا اگر ضمن عقد نکاح شرط شود که شوهر[...]