تمکین در لغت به معنای الزام می باشد. در واقع، زمانی که صیغه عقد میان زن و مردی جاری شد، هریک از آنها موظفند یک سری از تکالیف قانونی و شرعی را در روابط خود رعایت نمایند. یکی از این وظایف، تمکین می باشد. قانون مدنی در تعریف آن می گوید: "همین که نکاح به طور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می شود." به لحاظ عرفی، غالبا واژه تمکین را برای زنان استفاده می کنند. یعنی زن موظف است در مقابل شوهر خودش به یک سری از وظایف پایبند باشد و حقوق شوهر خود را رعایت کند. اما محدود کردن تمکین در رابطه با زنان صحیح نیست؛ چرا [...]
یکی از مهم ترین پیش نیازهای حقوقی قبل از ازدواج ، آن است که طرفین ، به صورت کامل ، در خصوص حقوق مالی و غیر مالی خود ، به توافق رسیده و در صورت لزوم ، به صورت شرط ضمن عقد ، آن را در متن عقدنامه ذکر نمایند . با این حال ، حقوق زن در ازدواج ، منحصر به حقوق مالی نبوده و بعضا ، زن و شوهر ، حقوق غیر مالی نیز ، بهره مند خواهند شد . به همین دلیل ، در این قسمت ، قصد داریم به بررسی حقوق غیر مالی زن در زندگی مشترک پرداخته و اهم موارد آن را ذکر نماییم . یکی از مهم ترین حقوق غیر مالی زن و شوهر[...]
مسأله: زنانی که از طریق سبب (ازدواج) به مرد محرم میشوند، عبا رتند از: 1- همسر. 2- دختر همسر از شوهر دیگر و هر چه پایین روند. 3- مادر همسر و مادربزرگ همسر. 4- زن پسر (عروس). 5- زن پدر (نامادری). مسأله: مردانی که از طریق سبب (ازدواج) به زن محرم میشوند، عبا رتند از: 1- شوهر. 2- پسر شوهر از زن دیگر و هر چه پایین روند. 3- پدر شوهر و پدربزرگ شوهر. 4- شوهر دختر (داماد). 5- شوهر مادر (ناپدری). مسأله: هر گاه مردی با زنی ازدواج کند، هر چند با او نزدیکی نکرده باشد، مادر آن زن و هر چه بالا روند و مادر پدر آن زن و هر چه بالا روند به آن مرد محرم میشوند.[...]
ازدواج در موارد زیر، حرام و باطل است: 1- ازدواج اجباری بدون رضایت دختر یا پسر. 2- ازدواج دختر باکره بدون اجازه پدر یا جدّ پدری اش. 3- ازدواج موقّت بدون تعیین مهریّه و مدّت. 4- ازدواج با محارم. 5- ازدواج با زن شوهردار. 6- ازدواج با خواهرزن. 7- ازدواج با خواهرزاده یا برادرزاده زن، بدون اجاز ه او. 8- ازدواج با زن عدّه دار. 9- ازدواج با خواهر، مادر و دختر لواط دهنده. 10- ازدواج با کافر غیر کتابی. 11- ارتداد همسر. 12- ازدواج با اهل سنّت در صورت احتمال انحراف عقیدتی. 13- ازدواج در حال احرام. 14- ازدواج دائم با زن پنجم. 15- ازدواج دائم مرد با زنی که در عقد موقّت اوست، باطل است. 16- ازدواج موقّت[...]
مسأله: در عقد ازدواج دائم یا موقّت، خوانده شدن صیغه عقد ازدواج لازم است و تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست. مسأله: صیغه عقد ازدواج را خود زن و مرد میتوانند بخوانند و یا دیگری را وکیل کنند که از طرف آنان بخواند. مسأله: صیغه عقد ازدواج را به زبان فارسی هم میتوان خواند، ولی باید لفظی بگویند که معنی همان صیغه عربی را بفهماند. مسأله: احتیاط مستحب آن است که صیغه عقد ازدواج به عربی صحیح خوانده شود. مسأله: گرفتن وکیل برای خواندن صیغه عقد ازدواج به زبان عربی واجب نیست. مسأله: کسی که صیغه عقد ازدواج را میخواند باید عاقل و احتیاطاً بالغ باشد، هر چند از طرف دیگری وکیل باشد. مسأله: کسی که دستور زبان[...]
وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ (سوره نور آیه 32) مردان و زنان بی‌همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را؛ اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بی‌نیاز می‌سازد؛ خداوند گشایش‌دهنده و آگاه است! (آیت اله مکارم شیرازی) نکته ها 1- «ايامى» جمع «أيم»، بر وزن «قَيّم»، يعنى كسى كه همسر ندارد، خواه مرد باشد يا زن، باكره باشد يا بيوه. بهترين واسطه‌گرى‌ها، شفاعت و واسطه‌گرى در امر ازدواج است. چنانكه در روايت آمده است: كسى كه ديگرى را داماد يا عروس كند، در سايه‌ى عرش خداست. 2- پدر و مادرى كه با داشتن امكانات، فرزندشان را[...]
قصد و رضای طرفین: قصد طرفین، یعنی زوجین قصد انجام عقد را داشته باشند. خواب، مستی و بی هوشی، این قصد را زایل می کند. داشتن قصد، شرط صحت عقد می باشد، بدین معنی که نبود آن، موجب بطلان عقد است. اهلیت طرفین: اهلیت به معنی عاقل ( دیوانه یا مجنون نبودن طرفین)، بالغ ( به سن بلوغ رسیدن) و رشید بودن طرفین است. بر اساس ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی، عقد نکاح دختر، قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر، قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی، با اجازه ولی و داشتن حکم دادگاه انجام می شود و برای ازدواج دختران در صورت بکارت در بالاتر از سن مذکور، نیز اجازه ازدواج از سوی پدر[...]
به واسطه عقدازدواج، زن و مرد به هم حلال میشوند و آن بر دوقسم است: موقت و دائم. در ازدواج موقّت، مدّت عقد ازدواج توسط زن و مرد تعیین میشود.مثلا زن را به مدّت یک ساعت یا یک روز یا یک ماه یا یک سال یا بیشتر عقد میکنند و بعد از تمام شدن مدت یا بخشیده شدن مدت باقیمانده از طرف شوهر، ازیکدیگر جدا میشوند و نیازی به خوانده شدن صیغه طالق ندارد.به ازدواج موقّت، متعه و صیغه نیز میگویند. در ازدواج دائم، مدّت عقد ازدواج تعیین نمیشود، بلکه مدت آن همیشگی است و زن و مرد از طریق خوانده شدن صیغه طلاق بارعایت شرایط آن، میتوانند از یکدیگر جدا شوند. ازدواج دائم و موقّت در بسیاری از احکام[...]
وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (سوره روم آیه ۲۱) و از نشانه های [قدرت و ربوبیت] او این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی آفرید تا در کنارشان آرامش یابید و در میان شما دوستی و مهربانی قرار داد؛ یقیناً در این [کار شگفت انگیز] نشانه هایی است برای مردمی که می اندیشند. (ترجمه شیخ انصاریان) پیام ها 1- آفرينش، هدفدار است. «خَلَقَ لَكُمْ» 2- زن و مرد از يك جنس هستند. (بر خلاف پاره‌اى عقايد خرافى و تحقيرآميز كه زن را موجودى پست‌تر يا از جنس ديگر مى‌پندارند.) «مِنْ أَنْفُسِكُمْ» 3- همسر بايد عامل آرامش باشد نه مايه‌ى تشنّج و اضطراب. «لِتَسْكُنُوا[...]