بر اساس قانون مدنی ، پدر و مادر ، در قبال فرزندان خود ، ملزم به رعایت تکالیفی هستند که از جمله آنها ، می توان به حضانت و تربیت فرزندان اشاره نمود که حضانت ، ناظر بر مراقبت جسمی از فرزندان و تربیت ، ناظر بر مراقبت روحی و روانی از ایشان می باشد . در حالت عادی که پدر و مادر در یک منزل زندگی می کنند ، حضانت و تربیت ، هم به عهده پدر و هم به عهده مادر می باشد . با این حال ، در مواردی ، ممکن است پدر و مادر ، دچار اختلافاتی شده و قصد طلاق یا جدا شدن داشته باشند . خوشبختانه در این حالت نیز قانون مدنی ، تکلیف حضانت [...]
در صورتی که زن و مردی، به واسطه طلاق، از هم جدا شده باشند یا به هر علتی، جدا از یکدیگر زندگی نمایند و در زندگی مشترک خود، صاحب فرزند نیز باشند، اغلب، مساله حضانت فرزندان، مطرح می گردد. عموما افراد، در این خصوص، با یکدیگر، توافق نموده یا مطابق قانون، رفتار می کنند؛ یعنی، تا 7 سالگی، فرزندان، با مادر می مانند و بعد از آن، تا سن بلوغ، با پدر. اما، مساله، زمانی پیچیده می شود که مادر، پس از جدایی از پدر فرزندان خود یا پس از فوت وی، ازدواج کند؛ چراکه بر اساس قانون مدنی، ازدواج مادر، از موارد سلب حضانت محسوب می شود. در چنین شرایطی، برای رعایت مصلحت فرزند، لازم است، هر چه سریعتر، مشخص گردد[...]
در قانون مدنی ، ضمانت اجرای کافی برای حضانت پیش بینی نشده است . البته ماده 1172 این قانون که هنوز به قوت خود باقیست ، در زمینه ضمانت اجرای حضانت چنین مقرر داشته است : " هیچ یک از ابوین حق ندارند در مدتی که حضانت طفل به عهده آنهاست ، از نگهداری او امتناع کند . در صورت امتناع یکی از ابوین ، حاکم باید به تقاضای دیگری یا به تقاضای قیم یا یکی از اقرباء و یا به تقاضای مدعی العموم ، نگاهداری طفل را به هر یک از ابوین که حضانت به عهده اوست ، الزام کند و در صورتی که الزام ممکن یا موثر نباشد ، حضانت را به خرج پدر و هرگاه پدر فوت[...]
بر اساس ماده 1169 قانون مدنی، "برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می کنند، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است." بر اساس این ماده، در صورتی که والدین از هم طلاق بگیرند، یا به هر دلیل جدا از هم زندگی کنند، حضانت فرزند دختر تا رسیدن به سن هفت سالگی، با مادر است و پدر در این خصوص حقی نخواهد داشت. همچنین مستفاد از ماده 1169 قانون مدنی که مادر را تا هفت سالگی، در اولویت برای حضانت فرزند دختر می داند و بعد از آن، حق حضانت را برای پدر در نظر می گیرد، می توان گفت که حضانت فرزند دختر بعد از سن هفت سالگی، بر عهده پدر قرار[...]
حضانت فرزندان مساله ای است که از دیر باز، گریبانگیر والدینی بوده که به هر علت جدا از یکدیگر زندگی می نمایند. پس از جدا زندگی کردن والدین به علت اختلافات خانوادگی یا طلاق، باید در خصوص اینکه فرزندان حاصل از ازدواج با کدام یک از والدین زندگی نمایند تصمیم گیری نمود. از این رو قانون گذار توجه ویژه ای به مساله حضانت فرزندان داشته است. همانگونه که می دانیم، بازه زمانی نوزادی تا 7 سالگی فرد، یکی از مهم ترین دوران ها در شکل گیری شخصیت روانی او است. از این رو، ضرورت حضور مادر که به نحو احسن، نیازهای جسمانی و روانی کودک را مرتفع سازد، بیش از پیش در این دوره احساس می شود. بنابراین، قانون گذار نیز[...]
در قانون مدنی، در حضانت فرزند دختر و حضانت فرزند پسر، تا سن هفت سالگی، اولویت با مادر می باشد. در واقع، قانون مدنی، به دلیل اینکه کودک در این سن، نیازمند عاطفه مادر و مهر و محبت از جانب او بوده و بسیاری از نیازهایش در این سن، توسط مادر تامین می شود، در حضانت فرزندان تا هفت سالگی، مادر را در اولویت قرار داده است. ماده 1169 قانون مدنی، در این خصوص، مقرر می دارد: "برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می کنند، مادر تا سن هفت سالگی، اولویت دارد و پس از آن، با پدر است." بر اساس این ماده، از آنجا که در صدر ماده، کلمه اولویت به کار برده شده، می توان گفت، اینگونه نیست که نتوان در این[...]
قانون گذار، تحت شرایطی، پرداخت نفقه زنی که شوهرش مرده را جایز می داند؛ برای صحبت در خصوص شرایط پرداخت نفقه بعد از مرگ همسر، باید، ماده 1110 اصلاحی سال 1381 قانون مدنی را مد نظر قرار داد که مقرر می دارد: "در ایام عده وفات، مخارج زندگی زوجه، عندالمطالبه، از اموال اقاربی که پرداخت نفقه به عهده آنان است (درصورت عدم پرداخت)، تامین می گردد." از شروط پرداخت نفقه زن بیوه، این است که اولا، زنی که شوهرش مرده، در عده وفات که مدت آن، 4 ماه و ده روز است باشد، ثانیا، اقارب متوفی، نظیر فرزندان او، از پرداخت نفقه زن بیوه، در عده وفات، خودداری کنند. البته، ذکر این نکته ضروری است که چنانچه زنی که شوهرش مرده، در گذشته، همواره از همسرش تمکین عام و[...]
قانون گذار، تکلیف پرداخت نفقه زن در ازدواج دائم را بر عهده مرد قرار داده و هیچ گونه عذری را از جانب مرد، برای نپرداختن نفقه زن، موجه نمی داند؛ مگر اینکه زن، بدون دلیلی موجه، از تمکین عام (اطاعت و فرمان برداری از مرد و زندگی با او زیر یک سقف) و تمکین خاص (برقراری رابطه زناشویی)، نسبت به مرد، خودداری نماید. پرداخت نفقه، از منظر قانون، به اندازه ای مهم است که در شرایطی، ترک انفاق، جرم انگاری گردیده و برای آن، ضمانت اجراهایی نظیر حبس تعزیری، در نظر گرفته شده است همچنین، علی رغم اینکه حق طلاق، صرفا از آن مردان است، در شرایطی که زن بتواند ثابت کند، علی رغم وجود تمکین، مرد ترک انفاق کرده، می تواند به استناد ترک انفاق و همچنین عسر و حرج ناشی[...]
نفقه در لغت به معنی هزینه و خرجی است . مطابق قانون مدنی ، پرداخت نفقه زن بر عهده شوهر است . علت این موضوع این است که در ایران انجام امور داخلی خانه بر عهده زن می باشد و این مردان هستند که وظیفه تأمین هزینه های زندگی خانواده را بر عهده دارند . قانون مدنی در خصوص اینکه نفقه زوجه شامل چیست ماده 1107 را در نظر گرفته است که طبق آن " نفقه زوجه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن ، البسه ، نان ، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض " . منظور از نیازهای متعارف و متناسب با[...]
در کنار طلاق به درخواست مرد و طلاق از طرف زن ، نوعی طلاق نیز وجود دارد که در آن ، هر دوی زوجین ، متقاضی جدا شدن از هم هستند و پس از اینکه در خصوص برخی از امور مربوط به زندگی زناشویی از قبیل مهریه زن ، حضانت فرزندان و مواردی از این قبیل به توافق رسیدند ، یک توافقنامه طلاق تنظیم کرده و با ارائه آن به دادگاه ، درخواست جدایی می کنند . در ارتباط با مهریه باید گفت،اقتضای مالکیت مهریه توسط زن ، آن است که چه در طول زندگی مشترک و چه در طی فرایند طلاق ، زن بتواند حقوق قانونی خود را مطالبه کند . به همین دلیل ، به این سوال که[...]