عدّه، مدّت زمانی است که زن حق ندارد ازدواج کند.
زن در موارد زیر باید عدّه نگه دارد:
1- بعد از طلاق (در صورتی که نزدیکی صورت گرفته باشد)
2- بعد از تمام شدن مدّت عقد ازدواج موقّت یا بخشیده شدن مدّت باقیمانده از طرف شوهر (در صورتی که نزدیکی صورت گرفته باشد)
3- بعد از فسخ یا انفساخ عقد ازدواج (در صورتی که نزدیکی صورت گرفته باشد)
4- بعد از مرگ شوهر (حتّی اگر نزدیکی صورت نگرفته باشد)
5- بعد از زنا.
6- بعد از وطی به شُبهه.
مسأله: ازدواج با زنانی که عدّه را رعایت نمیکنند، بنابر احتیاط واجب حرام است.
مسأله: فرقی بین ازدواج دائم و موقّت و بین مدّت طولانی و کوتاه نیست. در هر حال اگر نزدیکی انجام گرفته و زن نیز به سن یائسگی نرسیده، باید عدّه نگه دارد.
مسأله: مرد باید حدّاقل به اندازه ختنه گاه دُخول کرده باشد تا نزدیکی صدق کند.
مسأله: زنی که از پشت (دُبُر) با او نزدیکی شده است، باید عدّه نگه دارد.
مسأله: رعایت عدّه برای همه زنان اعم از مسلمان و اهل کتاب لازم است و اگر
احتمال دهیم که عدّه نگه میدارند، کافی است.
مسأله: اگر زن یهودی یا مسیحی به عقد ازدواج مرد مسلمان درآید و با او نزدیکی شود، باید عدّه نگه دارد.
مسأله: ازدواج با زنان مسیحی یا یهودی که در عدّه به سر می برند و به عدّه اعتقاد ندارند، جایز نیست.
مسأله: زنانی که با استفاده از دارو (خوراکی یا تزریقی) یا با استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری مانند کاندوم از بارداری جلوگیری میکنند، باز هم باید عدّه نگه دارند.
مسأله: زنانی که نازا هستند یا رحمشان را با جراحی بیرون آوردهاند یا لوله های رحم خود را بسته اند و بچه دار نمی شوند، باز هم باید عدّه نگه دارند.
مسأله: اگر زنی در دوران عدّه با خوردن قرص زودتر حیض ببیند، به شرط اینکه مصرف قرص ضرر مهمّی نداشته باشد، اشکالی ندارد.
مسأله: اگر نگهداری چند عدّه بر یک زن واجب شده باشد، طولانی ترین عدّه را باید نگه دارد و نیازی به نگه داشتن عدّه های متعدّد نیست.
مسأله: اگر زنی بگوید عدّه اش تمام شده است، سخن او پذیرفته است و برای ازدواج با او لازم نیست پرس و جو و تحقیق کنیم که زن در عدّه هست یا نه، مگر اینکه زن مورد اتّهام باشد. البتّه در صورتی گفتار زن پذیرفته است که از طلاق یا مرگ شوهرش به قدری گذشته باشد که در آن مدّت، تمام شدن عدّه ممکن باشد.
مسأله: اگر مردی با زنی که در عدّه دیگری است ازدواج کند، خواه عدّه طلاق باشد یا عدّه ازدواج موقّت یا عدّه وفات یا عدّه زن باردار یا عدّه وطی به شبهه، چنانچه مرد و زن یا یکی از آنان بداند زن در عدّه است و نیز بداند عقد کردن زن در عدّه حرام است، آن زن بر آن مرد حرام ابدی میشود، خواه نزدیکی کرده باشد یا نه.
مسأله: اگر مردی با زنی که در عدّه دیگری است ازدواج کند، چنانچه هر دو نمی دانسته اند زن در عدّه است یا نمی دانسته اند عقد کردن زن در عده حرام است، اگر مرد نزدیکی کرده باشد، آن زن بر او حرام ابدی میشود ولی اگر نزدیکی نکرده باشد زن بر او حرام نمیشود و تنها عقد ازدواج باطل است و پس از پایان عدّه میتوانند با یکدیگر ازدواج کنند.
مسأله: اگر مردی با زنی که در عدّه دیگری است ازدواج کند، در حالی که هر دو نمی دانسته اند که ازدواج با زن عدّه دار حرام است، با توجه به اینکه زن و مرد از مسئله آگاهی نداشته اند، عمل آنها زنا محسوب نمیشود.
مسأله: ازدواج مرد با زن عدّه دار در دو صورت موجب حرام ابدی میشود: یکی آنکه ازدواج و نزدیکی کند هر چند از روی جهل باشد، دوّم آنکه آگاهانه ازدواج کند هر چند نزدیکی ننماید.
مسأله: اگر مردی با زنی که در عدّه دیگری است ازدواج کند، اگر صیغه عقد ازدواج را وکیل آنها خوانده باشد نه خودشان، در هیچ یک از دو صورت حرام ابدی حاصل نمیشود و پس از پایان عدّه می توانند با یکدیگر ازدواج کنند.
مسأله: اگر مردی با زنی که در عدّه طلاق است (نَعوذُبالله) زنا کند، بنابر احتیاط واجب آن زن بر او حرام ابدی میشود، خواه طلاق رجعی باشد یا غیر رجعی، ولی اگر حکم را نمیدانسته و ازدواج کرده اند، میتوانند به زندگی خود ادامه دهند.
مسأله: اگر مردی با زنی که در عدّه ازدواج موقّت است (نَعوذُبالله) زنا کند، آن زن بر او حرام ابدی نمیشود و پس از پایان عدّه میتوانند با یکدیگر ا زدواج کنند.