یکی از موضوعاتی که در ارتباط با مهریه ممکن است به وجود آید، صلح عمری مهریه و بخشیدن مهریه است . از آن رو که زن، به موجب ماده 1082 قانون مدنی، به محض خواندن خطبه عقد، مالک مهریه می شود ، می تواند هرگونه تصرفی که بخواهد در آن انجام دهد . هرگاه خانمی با استفاده از سند عادی یا رسمی ، تمام یا بخشی از مهریه خود را به همسرش ببخشد، به این عمل، بذل یا بخشش مهریه می گویند .
محتوای سند تنظیم شده برای بخشیدن مهریه، ممکن است متفاوت باشد، که این موضوع، بر آثار بخشیدن آن نیز اثر گذار بوده و در واقع، در امکان رجوع از بخشیدن مهریه، موثر است. به این صورت که گاهی زن، به موجب سند یا نوشته ای اقرار می کند، که مهریه اش را از مرد گرفته است. در این حالت، بعد از تنظیم اقرار نامه، زن نمی تواند اعادیی کند، زیرا در نظام حقوقی کشور ما، اقرار بعد از انکار مسموع نیست.
یا این که زوجه به موجب سندی، ذمه مرد را بری می کند که در این صورت، مرد نسبت به زن در خصوص مهریه، هیچ دینی ندارد. در این حالت نیز، امکان رجوع برای زن وجود ندارد. حالت دیگر این است، که زن مهریه خود را به مرد هبه یا هدیه می کند که در این حالت، سند تنظیم شده، تابع شرایط عقد هبه بوده و با شرایطی، قابل رجوع می باشد. هرکدام از این روش ها با هم متفاوت بوده و آثار متفاوتی را هم به جای می گذارند .
– مراحل و مدارک بخشیدن مهریه
برای طی کردن مراحل بخشیدن مهریه ، نیازی به مراجعه به دادگاه نیست. چرا که بذل مهریه، می تواند بر اساس فرم بخشیدن مهریه و موجب تنظیم سند عادی یا سند رسمی صورت بگیرد. در بخشش مهریه از طریق سند عادی، زن از طریق دست نوشته ای بر روی کاغذ یا برگه ای، مهریه خود را به مرد ببخشد و یا این که از طریق مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی ، سند رسمی مبنی بر بذل مهریه به نفع مرد را تنظیم کند.
زن برای بخشش مهریه در دفترخانه، همانند بخشیدن مهریه با سند عادی، لزوما باید رضایت کامل داشته باشد. علاوه بر این، او باید دارای اهلیت باشد، یعنی صغیر نباشد و به سن 18 سال تمام رسیده باشد و از لحاظ عقلی و معیشت مالی، در سلامت کامل باشد. مدارک بخشیدن مهریه به طور اختصاصی، شامل چند مورد است:
1- عقد نامه یا سند ازدواج
2- شناسنامه و کارت ملی زن و شوهر
نکته: مدارک زوج، در صورتی نیاز است که بخشیدن مهریه، همراه با دریافت حق طلاق یا دریافت مالی باشد.
نکته : زن، حق هرگونه تصرفی در مهریه خود را دارد و الزامی به اذن پدر نیست.