نشوز چیست

نشوز در لغت، به معنای ناسازگاری کردن شوهر با زن یا زن با شوهر است. معنای نشوز، در اصلاح حقوقی، از تعریف لغوی آن دور نبوده و به معنای عدم انجام وظایف زوجیت، از جانب زن یا شوهر می باشد. به موجب قانون مدنی، بعد از انعقاد عقد نکاح، یک سری حقوق و تکالیف، بر عهده زن و شوهر قرار می گیرد که آنها باید به این وظایف، متعهد بوده و ناسازگاری کردن و عدم انجام آنها، آثاری را برای زوجین به بار خواهد آورد.

زن و شوهر، باید با حسن معاشرت باهم رفتار کنند و هر دو باید به نحو متعارف، نیازهای زناشویی یک دیگر را بر طرف سازند. به موجب قانون مدنی، وظیفه ریاست خانواده بر عهده شوهر است که این موضوع سبب می شود که وظایف مهمی مانند پرداخت نفقه، همکاری در تربیت فرزندان، ایجاد فضای امن برای زندگی و غیره بر عهده او قرار بگیرد؛ زن نیز باید در زندگی، ریاست شوهر را بپذیرد و در انجام وظایف خود کوتاهی نکند.

منظور از نشوز زن چیست؟

به موجب ماده 1102 قانون مدنی: ” همین که نکاح به طور صحت واقع شد، روابط زوجیت بین طرفین، موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می شود.” یکی از وظایفی که به موجب ازدواج، بر عهده زن قرار می گیرد. تمکین از شوهر است. تمکین در قانون ایران، شامل دو معنای عام و خاص می شود.

– تمکین عام : مطابق ماده 1105 قانون مدنی، ریاست خانواده بر عهده شوهر است. تمکین عام، عبارت است از اینکه زن، ریاست مرد بر خانواده و آثار آن را بپذیرد. پذیرش ریاست شوهر بر خانواده، دارای آثاری بوده، از جمله اینکه زن باید در منزلی که شوهر اختیار کرده است سکونت کند. همچنین، براساس ماده 1117 قانون مدنی، مرد می تواند زن را از اشتغال به حرفه ای که مخالف مصلحت خانواده است منع کند. زن باید از از شوهر پیروی کرده و با حسن معاشرت با او رفتار کند.

– تمکین خاص: یعنی زن در حدود متعارف با شوهر خود، رابطه زناشویی برقرار کند. بنابراین، تمیکن دارای معنای گستره ای است که به طور همه جانبه، تمامی ابعاد روابط زن و شوهر را در بر می گیرد. لذا به طور کلی، تمکین، عبارت است از انجام دادن تمام وظایفی که قانون، در روابط زن و شوهر، بر عهده زن قرار داده است.

منظور از نشوز شوهر چیست؟

وظایف زوجیت به موجب انعقاد عقد نکاح، بر عهده زن و شوهر قرار می گیرد. یکی از وظایفی که به موجب انعقاد عقد نکاح، بر عهده مرد قرار می گیرد، پرداخت نفقه به همسر خود می باشد. به موجب ماده 1106 قانون مدنی، پرداخت نفقه در عقد دائم، بر عهده شوهر است.

به موجب قانون مدنی، زن باید از همسر خود تمکین کند تا مستحق دریافت نفقه باشد. بنابراین، در صورت اثبات عدم تمیکن زن، مرد تکلیفی به پرداخت نفقه ندارد. اما اگر به موجب ماده 1111 قانون مدنی، با وجود تمکین زن، شوهر از از دادن نفقه استنکاف ورزد، “زن می تواند به محکمه رجوع کند. در این صورت، محکمه میزان نفقه را معین و شوهر را به دادن آن محکوم خواهد کرد.”

علاوه بر وظایفی که مرد در خصوص حقوق مالی زن دارد، او دارای وظایف دیگر، در حوزه غیر مالی نیز هست. به این معنا که مردان به موجب ماده 1103 قانون مدنی، باید با حسن معاشرت با همسر خود رفتار کنند و در تربیت فرزندان با همسر خود همکاری کنند. مردان، باید تا اندازه متعارف، نیازهای زناشویی زوجه خود را بر طرف سازند. آنها نباید زندگی مشترک را ترک کنند و به هیچ وجه، نباید در زندگی مشترک به گونه ای رفتار کنند که اسباب سختی و عسر و حرج، در زندگی برای زن ایجاد شود.